Η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Γιαννιτσών «Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ», στα πλαίσια του προγράμματος εκδρομών που έχει καθιερώσει για τη γνωριμία Μουσείων, Αρχαιολογικών χώρων και Θρησκευτικών Μνημείων, διοργάνωσε διήμερη εκδρομή στην Αθήνα το Σάββατο 22 και την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2014.
1.Η πρώτη επίσκεψη έγινε στο Πολεμικό Μουσείο και διήρκεσε περί τη μιάμιση ώρα. Το γκρουπ, αποτελούμενο από πενήντα τρεις εκδρομείς, ξενάγησε καταρτισμένο στέλεχος του Στρατού και περιελάμβανε τις παρακάτω ενότητες :
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ : Τα κατάλοιπα της ανθρώπινης δραστηριότητας στον Αιγαιακό χώρο από την προϊστορία μέχρι και την κλασσική αρχαιότητα. Είδη και υλικά κατασκευής εργαλείων, λίθινα και χάλκινα όπλα, ευρήματα θαλάσσης, ομοιώματα πλοίων και γραφήματα οχυρωματικών θέσεων.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ : Σε αυτή την αίθουσα οι εικόνες από τοιχογραφίες τάφων, τα έργα τέχνης, τα ομοιώματα όπλων και πολιορκητικών μηχανών, οι χάρτες της εκστρατείας, και τα γραφήματα των σημαντικότερων μαχών του Μεγάλου Αλεξάνδρου, εξιστορούν τα κατορθώματά του.
ΒΥΖΑΝΤΙΟ : Τα εκθέματα της αίθουσας αυτής είναι έργα τέχνης, εικόνες μικρογραφιών, ομοιώματα φρουρίων, πολιορκητικών μηχανών και όπλων που ζωντανεύουν την ιστορία, τους θρύλους και τα γεγονότα από τους αγώνες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, την εξάπλωσή της σε όλη τη Μεσόγειο, την επικράτηση του Χριστιανισμού, την ακμή και την πτώση της «Βασιλευούσης».
ΦΡΑΓΚΟΚΡΑΤΙΑ-ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ-ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΑ:΄Εργα τέχνης, λιθογραφίες, χαρακτικά, χάρτες, όπλα και αρχειακό υλικό καταγράφουν τους ηρωικούς αγώνες των Ελλήνων για την ελευθερία. Η προσφορά των δασκάλων του Γένους, του Ρήγα Φεραίου και του Κοσμά του Αιτωλού.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821 : Εκτίθενται ζωγραφικές απεικονίσεις ηρώων της Επανάστασης του 1821,χειρόγραφα,πολύτιμα όπλα καθώς και ζωγραφικοί πίνακες εμπνευσμένοι από τις μάχες, τις καταστροφές και τις θυσίες των Ελλήνων.
ΝΕΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ 1828-1911 & ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ 1904-1908 : Έργα τέχνης, κειμήλια, λιθογραφίες, φωτογραφίες, όπλα και λάφυρα αναβιώνουν τις προσπάθειες του μικρού νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά να στηρίξει και να απελευθερώσει τους σκλάβους αδελφούς. Τμήμα αυτής της αίθουσας είναι αφιερωμένο στον Μακεδονικό Αγώνα 1904-1908.
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ 1912-13 : Εδώ φιλοξενούνται έργα της ζωγράφου και ανταποκρίτριας της Αλεξανδρινής «Εφημερίδος» Θάλειας Φλώρα-Καραβία που στην πρώτη γραμμή καταγράφει με την ευαισθησία του καλλιτέχνη τους θριάμβους και τις θυσίες των Ελλήνων που θα απελευθερώσουν τη Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα.
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ 1912-13 & Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1914-18 : Σημαίες, έργα τέχνης, φωτογραφίες, κειμήλια, λάφυρα και όπλα διηγούνται ιστορίες για τις Ναυμαχίες του Αιγαίου, τους Ευζώνους, το Μπιζάνι και τον Βορειοηπειρωτικό Αγώνα. Ζωγραφικοί πίνακες, κειμήλια, φωτογραφίες και όπλα σηματοδοτούν την εποχή του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου.
ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ 1919-22 & ΕΛΛΗΝΟΊΤΑΛΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1940-41 : Έργα τέχ- νης, φωτογραφίες, όπλα, λάφυρα και ομοιώματα που εκτίθενται στην αίθουσα αυτή περιγράφουν τις προσπάθειες των Ελλήνων για την πραγμάτωση της Μεγάλης Ιδέας αλλά και τον ξεριζωμό του Ελληνισμού από τη Μικρά Ασία. Ακολουθεί ειδικό αφιέρωμα στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο.Τα εκθέματα μεταφέρουν
στον επισκέπτη τον πανελλαδικό ενθουσιασμό και τον ηρωισμό των Ελλήνων που οδήγησαν στην εποποιία της Πίνδου.
ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ 1941 – ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΟΧΥΡΩΝ - ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ : Έργα τέχνης, γε- λοιογραφίες, αφίσες, φωτογραφίες, όπλα, στολές και λάφυρα καταγράφουν τις νίκες των Ελλήνων, τους θριάμβους στο πεδίο της μάχης, τις εμπειρίες και τις κακουχίες του πολέμου. Η εισβολή των σιδερόφρακτων ορδών του Χίτλερ στην Ελλάδα δεν θα κάμψει τους Έλληνες. Θα αντισταθούν στα Οχυρά Μακεδονίας-Θράκης και την Κρήτη.
2.Το βράδυ της πρώτης ημέρας οι εκδρομείς παρακολούθησαν στο θέατρο BADMINTON την μουσική παράσταση «Η Μαρινέλλα συναντά τη Βέμπο». Είναι ένα φιλόδοξο ελληνικό μιούζικαλ πάνω στην πολυτάραχη ζωή και τα τραγούδια της Σοφίας Βέμπο. Ένας ζωντανός θρύλος, η Μαρινέλλα, συναντά επί σκηνής μια άλλη γυναίκα θρύλο, που υπήρξε πρότυπο και έμπνευσή της σε ολόκληρη την καλλιτεχνική της πορεία. Η παράσταση ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή που σημάδεψε η παρουσία της σπουδαίας τραγουδίστριας και θεατρίνας Σοφίας Βέμπο.
3.Την επομένη ημέρα έγινε η πρώτη επίσκεψη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών και διήρκεσε περί τις δύο ώρες. Η έμπειρη και ευδιάθετη πάντα ξεναγός Αλίκη Πελτέκη μας ξενάγησε με μοναδικό τρόπο κρατώντας την προσοχή μας μέχρι το τελευταίο λεπτό. Περιελάμβανε τις εξής ενότητες :
ΠΡΟΊΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ : Αποτελείται από μοναδικά έργα τέχνης, αντιπροσωπευτικά των μεγάλων πολιτισμών που άνθησαν στον Αιγαιακό χώρο από την 7η χιλιετία έως το 1050π.χ. περίπου. Περιλαμβάνει έργα της Νεολιθικής Εποχής, της Πρώιμης και της Μέσης Εποχής του Χαλκού. Τα σημαντικότερα εκθέματα είναι οι θησαυροί των βασιλικών τάφων των Μυκηνών.
ΣΥΛΛΟΓΗ ΓΛΥΠΤΩΝ : Παρουσιάζει την εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής από τον 8ο αιώνα π.χ.έως τα τέλη του 4ου αιώνα μ.χ. Πολλά από τα γλυπτά είναι αριστουργήματα και αποτελούν σταθμούς στην ιστορία της τέχνης. Προέρχονται από την Αθήνα, Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησο, Κρήτη και νησιά του Αιγαίου.
ΣΥΛΛΟΓΗ ΑΓΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΤΕΧΝΙΑΣ : Η συλλογή κατατάσσεται ανάμεσα στις πλουσιότερες του κόσμου. Τα εκθέματα προέρχονται από ανασκαφές σε νεκροταφεία, όπως του Κεραμεικού και της Βάρης, σε ιερά,όπως των Ηραίων του Άργους και της Περαχώρας, της Ορθίας Αρτέμιδος στη Σπάρτη, της Ακροπόλεως των Αθηνών και του Καβειρίου των Θηβών.
ΠΗΛΙΝΑ ΕΙΔΩΛΙΑ : Η συλλογή είναι μοναδική για τη μεγάλη ποικιλία μορφών και τύπων, αντιπροσωπευτικών όλων των τοπικών εργαστηρίων του αρχαίου κόσμου.
ΧΡΥΣΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΡΓΥΡΑ ΣΚΕΥΗ : Η τέχνη της αρχαίας ελληνικής χρυσοχοϊας και αργυροχοϊας αντιπροσωπεύεται από 600 περίπου έργα περίτεχνων χρυσών κοσμημάτων και αργυρών σκευών.
ΣΥΛΛΟΓΗ ΧΑΛΚΩΝ : Είναι μια από τις πλουσιότερες του κόσμου. Φημίζεται κυρίως για τα μεγάλα πρωτότυπα χάλκινα αγάλματα, όπως ο Ποσειδών, ο Δίας του Αρτεμισίου, ο έφηβος του Μαραθώνα, ο έφηβος των Αντικυθήρων και πολλά άλλα μικρότερα ειδώλια και αγγεία.
ΑΛΛΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ : ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΛΑΣΤΟΥ-ΣΕΡΠΙΕΡΗ - ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΑΘΑΤΟΥ - ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΥΠΡΙ- ΑΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ - ΣΥΛΛΟΓΗ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ.
4.Κατόπιν επισκεφθήκαμε με την ίδια ξεναγό την περιοδική έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων», το πλοίο, οι θησαυροί, ο μηχανισμός.
Το πλοίο ναυάγησε περίπου στο 60-50 π.χ.εποχή που το θαλάσσιο εμπόριο και οι μεταφορές έργων τέχνης από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ιταλία είχαν κορυφωθεί, ενώ το φορτίο του χρονολογείται από τον 4ο έως και τον 1ο αι.π.χ. Μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα, πολυτελή γυάλινα σκεύη, χρυσά κοσμήματα, πλήθος κεραμικών αγγείων και χάλκινες κλίνες συνιστούσαν τον κύριο όγκο του φορτίου του.
Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι ο αρχαιότερος πολυσύνθετος αστρονομικός φορητός υπολογιστής, με τον οποίον προσδιορίζονταν οι θέσεις του Ήλιου,της Σελήνης και πιθανότατα, των πέντε γνωστών κατά την αρχαιότητα πλανητών. Δημιούργημα του β΄μισού του 2ου π.χ.αιώνα, περιλαμβάνει οδοντοτούς τροχούς, κλίμακες, άξονες και δείκτες.
5.Στη συνέχεια και για μία ώρα περίπου επισκεφθήκαμε το Νομισματικό Μουσείο ,το οποίο στεγάζεται σήμερα στο Ιλίου Μέλαθρον, την αρχοντική κατοικία του αρχαιολόγου Ερίκου Σλήμαν, έργο του αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλλερ.Η μόνιμη έκθεση παρουσιάζει την ιστορία του νομίσματος καθώς και την κατασκευή, διάδοση, χρήση των νομισμάτων, από την εποχή του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Διαθέτει περίπου500.000 προσκτήματα-κυρίως νομίσματα αλλά και μετάλλια, μολυβδόβουλα, σφραγιδόλιθους, σταθμία, οβελούς και τάλαντα που χρονολογούνται από τον 14ο αι.π.χ.έως σήμερα. Οι πλουσιότερες
συλλογές είναι αυτές των αρχαίων νομισμάτων που αφορούν από τον 6ο αι.π.χ.έως τον 5ο αι.μ.χ. Επίσης σημαντικες συλλογές των Ρωμαϊκών, Βυζαντινών και Μεσαιωνικών νομισμάτων
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Γιαννιτσών «Ο ΦΙΛΙΠ- ΠΟΣ»ευχαριστεί θερμά όσους συμμετείχαν στην εκδρομή. Κατόπιν πολλών αιτημάτων ,υποσχέθηκε την πραγματοποίηση και νέας εξόρμησης στην Αθήνα, η οποία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει και το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης.