Από τους 12.000 αγρότες
που έχουν πάρει ποσά πάνω από 5.000 ευρώ σε ετήσιες δόσεις, μέσω
επιδοτήσεων θα ξεκινήσει σε πρώτη φάση η διαδικασία επιστροφής από τους
αγρότες του «πακέτου Χατζηγάκη», ενώ θα ακολουθήσει επιστροφή ενισχύσεων
από όσους έλαβαν μικρότερα ποσά (από 1.000 έως 5.000 ευρώ).Σημειωτέον πως «από το σύνολο των 725.000 αγροτών, έχει ήδη απαλλαγεί από την υποχρέωση επιστροφής των χρημάτων η συντριπτική πλειοψηφία και η όλη διαδικασία αφορά τους 95.000 που έχουν πάρει πάνω από 1.000 ευρώ», διευκρίνισε ο Βαγγέλης Αποστόλου.
Τα βασικά σημεία της τοποθέτησης Αποστόλου στη Βουλή:
Οι αρνητικές επιπτώσεις από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν στον αγροτικό χώρο την τελευταία 25ετία βρίσκουν τη χαρακτηριστικότερη έκφρασή τους στους καταλογισμούς και τις δημοσιονομικές διορθώσεις που επιβλήθηκαν στη χώρα μας. Θα μας ταλανίζουν για πολλά χρόνια.
Με την πρόσφατη δικαστική απόφαση της Ε.Ε. εξαντλήθηκαν οι δυνατότητες δικαστικής αντιμετώπισης του πακέτου Χατζηγάκη που το 2008 και το 2009, αγνοώντας ακόμη και τη συμβατική υποχρέωση να ενημερώσει την Ε.Ε., έδωσε κρατικές ενισχύσεις σε 725.000 αγρότες, ύψους 421 εκατ. ευρώ .
Αν είχε κάνει αυτή τη κίνηση και τεκμηρίωνε την αναγκαιότητα των ενισχύσεων δε θα φτάναμε στη σημερινή κατάσταση .
Επειδή όμως ήταν αναμενόμενη η δικαστική απόφαση αλλά και είχαμε πιεστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ανάκτηση είχαμε ξεκινήσει σχετικές διαπραγματεύσεις.
Οι διαπραγματεύσεις έχουν ήδη αποδώσει γι αυτό και το ποσό που θα πρέπει να ανακτηθεί από τους αγρότες δεν είναι τα 421 εκατ. ευρώ, είναι ήδη πολύ μικρότερο, γιατί χρησιμοποιήσαμε διάφορα «εργαλεία», όπως το δικαίωμα για ενισχύσεις de minimis, και το ποσό προς ανάκτηση δεν ξεπερνάει, τώρα πια, τα 215 εκατ. ευρώ.
Το κυριότερο όμως είναι ότι απαλλάξαμε από αυτή την υποχρέωση τη συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών.
Από τους 725.000 αγρότες που είχαν πάρει χρήματα από το πακέτο Χατζηγάκη η διαδικασία της επιστροφής αφορά πλέον μόνον τους 95.000 που είχαν πάρει πάνω από 1.000 ευρώ.
Και γι’ αυτούς τους 95.000 θα επιδιωχθεί να απαλλαγεί ένα πολύ μεγάλο μέρος, με εξαίρεση σε πρώτη φάση ένα μικρό τμήμα των αγροτών που έχει πάρει περισσότερα από 5.000 ευρώ και οι οποίοι θα κληθούν να επιστρέψουν μόνο τα ποσά που υπερβαίνουν τα 5.000 ευρώ και μάλιστα σε ετήσιες δόσεις, μέσω των ενισχύσεων που λαμβάνουν.
Μιλάμε περίπου για 12.000 αγρότες που είναι σε αυτή την κατηγορία.
Επομένως η ανάκτηση σε αυτή τη φάση θα περιοριστεί στο 1,65% του συνόλου των αγροτών του πακέτου Χατζηγάκη. Με αυτό τον τρόπο υπηρετείται και η συμμόρφωση προς τη δικαστική απόφαση, προς αποφυγή γνωστών περαιτέρω επιβαρύνσεων, αλλά και υπηρετούνται αυτονόητοι λόγοι κοινωνικής δικαιοσύνης .
Η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση , που καθορίζει ειδική διαδικασία ανάκτησης, όπως πρόσφατα με το ν.4351/2015 θεσπίστηκε, βρίσκεται στη παρούσα φάση σε επεξεργασία και όταν ολοκληρωθεί θα έρθει στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής .
Εκεί θα κληθούν να πάρουν θέση οι δυνάμεις που ευθύνονται γι αυτή την κατάσταση.
Γιατί τα πακέτα ανακτήσεων και δημοσιονομικών διορθώσεων που φορτώθηκαν οι Έλληνες αγρότες και συνολικά η ελληνική κοινωνία είναι πολλά, ξεπερνούν τα 3 δις ευρώ και πρέπει όλες οι πολιτικές δυνάμεις να πάρουν θέση.
Η επίκαιρη ερώτηση Αραχωβίτη
Προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: «Ανάκτηση από το Ελληνικό Δημόσιο απευθείας από τους έλληνες αγρότες των Κρατικών Ενισχύσεων ύψους 421 εκατομμυρίων Ευρώ της περιόδου 2008 – 2009 μετά από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της 8 Μαρτίου 2016»
Οι παράνομες κρατικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν το διάστημα 2008 - 2009 «πακέτο Χατζηγάκη», οι οποίες ήταν μη συμβατές με την εσωτερική αγορά, σύμφωνα με τον ορισμό της Επιτροπής ήδη από τον 12ο του 2011, παρά και τις τελευταίες ενστάσεις που είχαν προβληθεί από την Ελλάδα επί του θέματος, κρίθηκαν πολύ πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Με αμετάκλητη απόφασή του (8 Μαρτίου 2016) το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τις απέρριψε ως ασύμβατες από την κοινοτική νομοθεσία. Έτσι, το Ελληνικό Δημόσιο υποχρεώνεται να προχωρήσει τη διαδικασία ανάκτησης των ενισχύσεων αυτών από τους αγρότες με αποτέλεσμα η Ελλάδα να καλείται να ανακτήσει από 725.000 αγρότες αποζημιώσεις ύψους 421 εκατ. ευρώ.
Οι επιπτώσεις των μικροπολιτικών επιλογών που χαρακτήριζαν την λειτουργία της κυβέρνησης της ΝΔ και που το «πακέτο Χατζηγάκη» είναι μόνον ένα μέρος, εμφανίζονται σε μια δύσκολη για τους αγρότες περίοδο. Οι ανακτήσεις των ενισχύσεων αυτών αποτελούν για τους αγρότες της χώρας μας μια ακόμα επιβάρυνση στη συνέχιση της παραγωγικής διαδικασίας.
Ερωτάται ο υπουργός:
Σε ποιες ενέργειες σκοπεύει να προβεί προκειμένου οι ανακτήσεις αυτές να μην αποτελέσουν μια ακόμη τροχοπέδη στην διαδικασία της παραγωγής αγροτικών προϊόντων, ιδιαίτερα στους μικρούς παραγωγούς της χώρας μας που αποτελούν και την πλειοψηφία και στους οποίους οι ενισχύσεις αυτές δεν υπερβαίνουν τα 100 ευρώ ;
Με βάση την κατάθεση των στοιχείων για τα συνολικά ποσά δημοσιονομικών διορθώσεων/παρακρατήσεων που έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία και που έχουν βεβαιωθεί αλλά και το ύψος τους ανά καθεστώς ενίσχυσης, έτος και αιτία ποινής, σε ποιες ενέργειες έχει προβεί η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προκειμένου να μην επαναληφθούν οι αιτίες καταλογισμού των προστίμων και η απώλεια πολύτιμων πόρων για την ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα;
Ο ερωτών βουλευτής, Αραχωβίτης Σταύρος
Νέες διευκρινήσεις από Σωτήρη Χατζηγάκη
Οι ζημιές ήταν υπαρκτές και η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την καταβολή τους σύννομη επιμένει για το πακέτο ενισχύσεων προς τους έλληνες αγρότες το 2009 ύψους 425 εκατ. ευρώ, ο πρώην υπουργός Γεωργίας, Σωτήρης Χατζηγάκης, με δήλωσή του.
«Η ύπαρξη και η έκταση των ζημιών, εκείνων, αλλά και τα ζημιογόνα φυσικά φαινόμενα είχαν καταγραφεί σε πάνω από 200 έγγραφα, που στάλθηκαν στον ΕΛΓΑ σε τελείως ανύποπτο χρόνο: από την άνοιξη έως το τέλος του 2008», σημειώνει ο Τρικαλινός πολιτικός, ενώ σε σχέση με τη διαδικασία επισημαίνει τα εξής: «Υπήρξε απόλυτα σύμφωνη και με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και την ελληνική νομοθεσία. Γιατί, τα ζημιογόνα γεγονότα (που προκάλεσαν τις ζημιές στις αγροτικές καλλιέργειες την περίοδο 2008 και 2009) δικαιολογούν αποζημιώσεις μόνον με εθνικούς (και όχι ευρωπαϊκούς) πόρους. Η τότε, λοιπόν, ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στην παροχή αποζημιώσεων τηρώντας απαρέγκλιτα τη διαδικασία, που προβλέπεται από την ευρωπαϊκή και την ελληνική νομοθεσία».
Ολόκληρη η δήλωση του πρώην υπουργού Γεωργίας κ. Σωτήρη Χατζηγάκη για την απόφαση του Γεν. Δικαστηρίου σχετικά με τις αγροτικές αποζημιώσεις.
Αναλυτικά:
«Η Ελληνική Κυβέρνηση προέβη το 2009 στη χορήγηση αποζημιώσεων ύψους 425 εκατομμυρίων ευρώ στους αγρότες που επλήγησαν από τις θεομηνίες. Ως Υπουργός, τότε, Αγροτικής Ανάπτυξης, με την από 18/3/2009 επιστολή μου (αρ. πρωτ. 1678) στην τότε Επίτροπο Γεωργίας κα Μπόελ αιτιολογούσα επαρκώς τους λόγους που οδήγησαν στη πράξη αυτή. Στην επιστολή μου εκείνη παρουσιάζονταν, επίσης, η νομιμότητα της καταβολής των αποζημιώσεων των 425 εκατομμυρίων ευρώ, με την επισήμανση ότι αυτές αποτελούν ζημιές οι οποίες αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ και όχι από την ΕΕ όπως λανθασμένα γράφεται. Συνεπώς οι αποζημιώσεις αυτές καλύφθηκαν από εθνικούς πόρους: ένα μέρος (περίπου 170 εκατομμυρίων) από ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών και το υπόλοιπο μέρος από δάνειο που συνήψε ο ΕΛΓΑ με ελληνικές τράπεζες και που εξοφλείται εν τω μεταξύ με τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών.
Σημειώνεται, επίσης, πως: πρώτον, οι ζημιές ήταν υπαρκτές (τις βεβαιώνουν και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί) και, συνεπώς, τα αιτήματα των αγροτών για αποζημιώσεις βάσιμα. Η ύπαρξη και η έκταση των ζημιών, εκείνων, αλλά και τα ζημιογόνα φυσικά φαινόμενα είχαν καταγραφεί σε πάνω από 200 έγγραφα, που στάλθηκαν στον ΕΛΓΑ σε τελείως ανύποπτο χρόνο: από την άνοιξη έως το τέλος του 2008!! (πριν δηλαδή αναλάβω την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.) Τα έγγραφα εκείνα είχαν ως αποστολείς Περιφερειάρχες, Νομάρχες, Δημάρχους, Ενώσεις Συνεταιρισμών, Ινστιτούτα (πχ Βάμβακος), Κέντρα Ποιοτικού Ελέγχου (πχ Βάμβακος, σιτηρών κλπ), υποκαταστήματα του ΕΛΓΑ και άλλους κρατικούς και επιστημονικούς φορείς. Όλα, μάλιστα, τα έγγραφα αυτά υποβλήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (αρ. πρωτ. 1678/18-3-2009).
Δεύτερον, η διαδικασία που ακολουθήθηκε υπήρξε απόλυτα σύμφωνη και με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και την ελληνική νομοθεσία. Γιατί, τα ζημιογόνα γεγονότα (που προκάλεσαν τις ζημιές στις αγροτικές καλλιέργειες την περίοδο 2008 και 2009) δικαιολογούν αποζημιώσεις μόνον με εθνικούς (και όχι ευρωπαϊκούς) πόρους. Η τότε, λοιπόν, ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στην παροχή αποζημιώσεων τηρώντας απαρέγκλιτα τη διαδικασία, που προβλέπεται από την ευρωπαϊκή και την ελληνική νομοθεσία.
Εξάλλου, ως προς την παραβίαση της αρχής του ανταγωνισμού που αποτελεί κατά την ευρωπαϊκή νομοθεσία την αιτία της τιμωρίας της χώρας μας (αυτό δηλαδή είναι το παράνομο) παρατηρούμε πως η μείωση της παραγωγής σε ποσοστό άνω του 20% και η ποιοτική υποβάθμιση (όπως συνέβη στο ελληνικό παράδειγμα) αναμφίβολα διαμόρφωσαν συνθήκες ανταγωνισμού πολύ δυσμενέστερες για τους Έλληνες αγρότες έναντι των ξένων συναδέλφων τους. Είναι χαρακτηριστικό, πως εισαγωγείς ορισμένων χώρων (όπως είναι κυρίως η Ιταλία) αρνήθηκαν να αγοράσουν το ελληνικό σκληρό σιτάρι, λόγω της υποβαθμισμένης ποιότητάς του. Τέλος τηρήθηκε με ακρίβεια και η διαδικασία του κανονισμού του ΕΛΓΑ (όπως κυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση) όσον αφορά στη διαπίστωση των ζημιών και τον ορισμό της έκτασής τους.
Και τρίτον, τα 425 εκατομμύρια ευρώ που δόθηκαν το 2009 στους αγρότες για τις ζημιές που υπέστησαν οι καλλιέργειές τους το 2008 δεν αποτελούν κρατικές ενισχύσεις. Ωστόσο, και αν δυνητικά χαρακτηρίζονταν ως κρατικές ενισχύσεις, αυτές νομιμοποιήθηκαν με τον προσωρινό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2009. Με τη θέση μας αυτή συντάχθηκε και ο Πρόεδρος του Γενικού Δικαστηρίου, ο οποίος με την απόφασή του (στις 14-9-2012, κατά την εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων) δικαίωσε τη χώρα μας. Πρέπει, επίσης, να ξεκαθαρισθεί πως ο ισχυρισμός ότι ευνοήθηκαν δήθεν από τις αποζημιώσεις οι καλούμενοι (με ελληνικά και όχι ευρωπαϊκά κριτήρια) μεγαλοαγρότες, δεν είναι ακριβής. Η αλήθεια εν προκειμένω έχει ως εξής:
α) Το 77% (περίπου 510 χιλιάδες αγροτικές οικογένειες) έλαβε αποζημιώσεις μέχρι 500 ευρώ.
β) Το 21,5% (ποσοστό, που αντιπροσωπεύει περίπου (143) χιλιάδες αγροτικές οικογένειες) έλαβε αποζημίωση μέχρι 5000.
-Συμποσούμενες οι δύο παραπάνω κατηγορίες (α και β) καλύπτουν ένα ποσοστό (98,5%) (660.000 χιλιάδες αγροτικές οικογένειες από ένα σύνολο 666.000).
Είναι αλήθεια πως αποζημιώθηκε ένα ποσοστό 1,8% «μεγαλο-αγροτών» (αριθμός 6.000 περίπου). Αυτοί έλαβαν μεγαλύτερα ποσά διότι, διέθεταν μεγαλύτερες καλλιεργούμενες εκτάσεις και συνεπώς υπέστησαν μεγαλύτερες ζημιές. Σε κάθε περίπτωση πάντως οι αποζημιώσεις δόθηκαν εξ αντικειμένου και οριζόντια και επομένως δεν χαρίστηκε σε κανέναν ούτε ένα ευρώ.
Πιο συγκεκριμένα 277.261 παραγωγοί έλαβαν αποζημίωση έως 100 ευρώ, 233.284 έλαβαν αποζημίωση μεταξύ 100 και 500 ευρώ, 62.926 έλαβαν από 500 έως 1.000 ευρώ, 45.815 έλαβαν από 1.000 έως 2.000 ευρώ, 34.566 έλαβαν από 2.000 έως 5.000 ευρώ, 9.612 έλαβαν από 5.000 έως 10.000 ευρώ, 1.818 έλαβαν από 10.000 έως 15.000 ευρώ, 521 έλαβαν από 15.000 έως 20.000, 167 από 20.000 έως 25.000 ευρώ, 95 έλαβαν από 25.000 έως 30.000 ευρώ και τέλος 83 έλαβαν από 30.000 ευρώ και πάνω.
Υπενθυμίζω πως ανάλογοι καταλογισμοί ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων έχουν γίνει και στο παρελθόν. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα, επίσης, να θυμίσω πως πολλά κόμματα υπερθεμάτιζαν στο ζήτημα της καταβολής των αποζημιώσεων. Χαρακτηριστικότερο είναι το παράδειγμα του Γ. Παπανδρέου ο οποίος ασκώντας κριτική στη κυβέρνηση Κ. Καραμανλή δήλωνε (στην εφημερίδα Τα Νέα, 21 Ιανουαρίου 2009 καθώς και σε άλλες εφημερίδες και μέσα μαζικής ενημέρωσης) πως τα 500 εκ. ευρώ ήταν «ψίχουλα» και πως θα έπρεπε να δοθούν αποζημιώσεις τουλάχιστον 1 δις!. Δηλαδή, τότε, τα κόμματα δεν εξέφραζαν διαφωνία για τη χορήγηση των αποζημιώσεις αλλά για το μικρό ύψος τους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όμως αλλά και το Γενικό Δικαστήριο έκριναν ότι οι αποζημιώσεις αυτές συνιστούν κρατική ενίσχυση που αντίκειται στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αποφάσεις αυτές είναι προδήλως αβάσιμες και άδικες για τη χώρα μας και εκδόθηκαν κάτω από τις επικρατούσες στην Ευρώπη της κρίσης, αντιλήψεις, της πολιτικής των γενικευμένων περικοπών των δαπανών, ακόμα και εκείνων που αφορούν στις αδύναμες οικονομικά ομάδες. Ωστόσο, και οι «κρίνοντες κρίνονται». Άλλωστε, η ουσιαστική αλήθεια δεν αποδεικνύεται πάντοτε με δικαστικές αποφάσεις
