Άκρως
ενδιαφέρουσα και πολλαπλώς ωφέλιμη κρίθηκε από το πολυπληθές ακροατήριο
που κατέκλυσε την φιλόξενη αίθουσα του Δημοτικού Συμβούλιου του
Δημαρχείου Πέλλας το απόγευμα της Δευτέρας 4-4-2016, η 15η εκδήλωση του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστήμιου Γιαννιτσών
της περιόδου 2015-16. Ο θεσμός, πλέον, που διανύει αισίως το εικοστό
έτος λειτουργίας του και συνδιοργανώνεται από την Ιστορική και
Λαογραφική Εταιρεία Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» σε συνεργασία με την ΔΗΚΕΠΑ Πέλλας, επιφύλαξε για την τοπική κοινωνία μιαν εξαιρετική δράση.
Ο Λάζαρος Σιάντσης κλινικός ψυχολόγος και ψυχοθεραπευτής, Μsc Δημιουργικής Γραφής και επιστημονικός υπεύθυνος του Κέντρου «Όραμα» και ο Δαμιανός Δουίτσης, ερευνητής και ειδικός σύμβουλος του κέντρου απεξάρτησης «΄Οασις» ανέπτυξαν το θέμα: «Εξάρτηση και Απεξάρτηση. Φόβοι και ενοχές. Ελπίδα και Αισιοδοξία».
Υπάρχουν πολλές εξαρτησιογόνες ουσίες νόμιμες ή μη, όπως: αλκοόλ,
καπνός, τυχερά παιχνίδια-τζόγος, ναρκωτικά κλπ. Για όλα αυτά υφίστανται 2
μορφές αντιμετώπισης: η πρόληψη και η θεραπεία.
Στον τομέα της πρόληψης σημαντικότατο ρόλο παίζει η οικογένεια και
μάλιστα στην πιο υγιή της μορφή, όπου όλα τα μέλη της είναι αγαπημένα
και ευτυχισμένα. Οι ρόλοι είναι ξεκάθαροι και σταθεροί, τηρούνται με
συνέπεια από γονείς και παιδιά. Γίνεται σεβαστή η ιεραρχία, δεν ακυρώνει
η μητέρα τον ρόλο του πατέρα κι ούτε ο πατέρας απαξιώνει και υποτιμά
την σύζυγό του. Ο καθένας αισθάνεται ελεύθερος αλλά και υπεύθυνος.
Υπάρχει σύνδεση ουσιαστική μεταξύ τους, αίσθημα ασφάλειας και
επικοινωνίας. Οι δε γονείς λειτουργούν ως θετικά πρότυπα για τα παιδιά
τους. Στον αντίποδα, όταν σε μια οικογένεια υπάρχουν χαλαροί δεσμοί.,
έλλειψη ορίων, ανασφάλεια, φόβος, σημαντικές απώλειες, ασθένειες,
ανεργία, διαζύγιο, έλλειψη επικοινωνίας, εγκατάλειψη σχολείου κλπ. τότε
εμφανίζονται μια σειρά από σοβαρά προβλήματα.
Οι παράγοντες κινδύνου (ατομικοί) δημιουργούν παρενέργειες στην
λειτουργία της οικογένειας και κατ΄ επέκτασιν στην κοινωνία όπως είναι η
μειωμένη αντοχή στη ματαίωση, η άμεση ικανοποίηση των επιθυμιών, η
έλλειψη αυτοελέγχου, η παρορμητικότητα, οι αντικανονικές εκδηλώσεις όπως
παραβατικότητα, η συμπεριφορά, η κατανάλωση αλκοόλ, οι τραυματικές
εμπειρίες, η χαμηλή σχολική επίδοση που οδηγεί στην απομόνωση, στην
αποθάρρυνση και στην εγκατάλειψη του σχολείου.
Από την αυταρχία έχουμε περάσει στην αναρχία, ο καθένας κάνει ό,τι
θέλει. Στην εποχή μας γίνονται όλα τα χατίρια των παιδιών, πολλάκις
απαιτούμε καλύτερους βαθμούς για τα παιδιά μας στο σχολείο. Η ενημέρωση
θα πρέπει να είναι συνεχής και ολοκληρωμένη και να απευθύνεται σε όλες
τις ηλικίες. Ο δε φόβος δεν θα πρέπει να είναι μέρος της πρόληψης. Το
εντυπωσιακό στο όλο ζήτημα είναι ότι κινδυνεύουμε περισσότερο από τις
νόμιμες ουσίες, παρά από τις παράνομες. Γι΄αυτό θα χρειαστεί ειδική και
πιο αυστηρή μέριμνα.
Οι κατάλληλες ενέργειες σε αυτές τις περιπτώσεις είναι: η καθολική
πρόληψη σε όλες τις περιπτώσεις, οι επικεντρωμένες προλήψεις σε άτομα
υψηλού κινδύνου και οι ενδεδειγμένες προλήψεις σε επιλεγμένες
περιπτώσεις. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες μπορούν να προσφερθούν σε
βρεφονηπιακούς σταθμούς, σε νηπιαγωγεία, δημοτικά σχολεία, γυμνάσια,
λύκεια, σχολές γονέων, κέντρα συμβουλευτικής, ομάδες διακοπής
καπνίσματος, υποστήριξη εθελοντικών οργανώσεων κλπ. Η δημιουργία δίκτυου
κοινωνικής αλληλεγγύης αποτελεί μια αναγκαιότητα της εποχής μας. Η
τοπική κοινωνία θα χρειαστεί να παραμελήσει την αδιαφορία της και την
όποια ανεκτικότητα και χαλαρότητα σε αρκετά ζητήματα. Να εφαρμόσει με
συνέπεια τον νόμο για απαγόρευση καπνίσματος σε κλειστούς χώρους. Να
σταματήσει η πώληση οινοπνευματωδών ποτών και είδη καπνιστή σε ανήλικα
άτομα σε μπαρ, καφετέριες, σούπερ μάρκετ, περίπτερα κλπ.
Το σύνθημα «πρώτα το κέρδος κι έπειτα η υγεία» οφείλει να εγκαταλειφθεί
καθώς και το: «όποιος αντέξει...». Τα στοιχεία που υπάρχουν σε σχετικές
επιστημονικές έρευνες πραγματικά σοκάρουν: μεγάλα θεωρούνται τα
ποσοστά δυστυχώς των μαθητών-τριών που δοκίμασαν το κάπνισμα, τα
αλκοολούχα ποτά και, ορισμένοι, και τα ναρκωτικά. Η πλοήγηση στο
διαδίκτυο αγγίζει πολλούς και ιδιαιτέρως νέα άτομα. Η συστηματική
καθημερινή ενασχόληση με αυτό για διάστημα περισσότερο των 3 ωρών
θεωρείται εξάρτηση και κατά συνέπεια, ασθένεια.
Η ομορφιά της πρόληψης σώζει και προλαβαίνει πολλές αρνητικές
παρενέργειες. Σε τούτο βοηθάει πολλαπλώς η οικογένεια, η εκκλησία, το
σχολείο, οι κοινωνικοί και επαγγελματικοί φορείς, οι αθλητικοί και
πολιτιστικοί σύλλογοι κ.ά.
Η θεραπεία και η αντιμετώπιση τέτοιων κοινωνικών φαινομένων
παθογένειας είναι ένα μεγάλο στοίχημα που πρέπει όλη η κοινωνία να
κερδίσει. Κοινωνικοί παράγοντες και ενώσεις είναι σε θέση να βοηθήσουν
με κάθε μέσο ανθρώπους που πραγματικά αντιμετωπίζουν προβλήματα. Ο
αγώνας σίγουρα είναι δύσκολος και τα ισχνά αποτελέσματα ίσως όχι
ελπιδοφόρα, αλλά κάθε είδους αγώνα έχει νίκες και ήττες. Το ρίσκο είναι
μεγάλο, αλλά πραγματικά αξίζει τον κόπο.
Το βίντεο και το σχετικό οπτικοακουστικό υλικό που προβλήθηκε με τα
τροχαία ατυχήματα που συνήθως προκαλούνται από την κατανάλωση αλκοόλ,
προβλημάτισε πολύ το κοινό. Οι εικόνες ήταν σοκαριστικές για τον
ρεαλισμό τους. Τα προσωπικά και οικογενειακά δράματα στιγμάτισαν για
πάντα την ζωή όσων τα έζησαν. Τα τραγικά γεγονότα επιβεβαιώνουν τις
άστοχες επιλογές κάποιων ανθρώπων. Τα ναρκωτικά ξεκινώντας από τα
λεγόμενα μαλακά έως στα σκληρά όπως το κάπνισμα, η μαριχουάνα, το χασίς,
η κοκκαΐνη κλπ οδηγούν τους ανθρώπους στην ηθική εξαθλίωση, στην
ψύχωση, την σχιζοφρένεια, την διαταραχή της προσωπικότητας, την
αλλοτρίωση του φρονήματος, την εξάρτηση και βαθμιαία στον θάνατο.
Απαιτείται ισχυρή θέληση, συγκροτημένη προσωπικότητα και το απαραίτητο
θάρρος για την αντιμετώπισή της. Εξάλλου το «το αλκοόλ είναι ναρκωτικό,
απλά είναι νόμιμο».
Η παραδοχή του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα για την επίλυσή του. Ο
εθισμός στον τζόγο και η κατάχρηση του Διαδίκτυου οδηγεί σε εθισμό
επικίνδυνο για την προσωπική οικογενειακή και κοινωνική ζωή του
ασθενούς. Η ψυχολογία που δημιουργείται χρήζει ειδικής αντιμετώπισης
από επιστημονικούς φορείς και εξειδικευμένο προσωπικό.
Η βαθμιαία μαζοποίηση
του ανθρώπου και το σύνθημα: «Εύκολα, γρήγορα, ανώδυνα» οδηγεί σε
ανεξέλεγκτες καταστάσεις και δράματα. Για να περάσουμε στο μήνυμα: «βγες
από το εγώ και έλα στο εμείς» θέλει δουλειά πολύ από όλους, ειδικούς ή
μη.
Την όλη εκδήλωση παρουσίασε ο υπεύθυνος του Ανοικτού Λαϊκού
Πανεπιστήμιου Γιαννιτσών και μέλος της Ι.Λ.Ε. Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος»
Βασίλειος Τραούδας και συντόνισε με ιδιαίτερη επιτυχία ο εκπαιδευτικός
Ιωάννης Παπαλαζάρου συντοπίτης και παλιός γνώριμος των ομιλητών. Οι
ερωτήσεις που τέθηκαν από το κοινό εξέφρασαν τον βαθύ και διάχυτο
προβληματισμό που κατέχει τους πάντες γύρω από αυτά τα άκρως
ενδιαφέροντα θέματα.
Λάζαρος Η. Κενανίδης, θεολόγος, διδάκτ. Α.Π.Θ.
Δ/ντής 2ου Γυμνάσιου Γιαννιτσών «Κύριλλος και Μεθόδιος»
Η επόμενη εκδήλωση προγραμματίσθηκε για την Δευτέρα 9 Μαΐου 2016 και ώρα 19.30' στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πέλλας με
ΘΕΜΑ: Η θέση της Ελλάδος στο σημερινό παγκόσμιο γεωπολιτικό-γεωστρατηγικό περιβάλλον.
ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Ιωάννης Ζούκας, Αντιστράτηγος ε.α. Επίτιμος Διοικητής Γ' Σώματος Στρατού - ΝDC-GR.