Κοινοποιήθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση, με την οποία τροποποιούνται οι
διατάξεις της ΠΟΛ.1184/30.7.2014 (Μηχανογραφική διαχείριση των δηλώσεων
στοιχείων ακινήτων Ε9), για τον υπολογισμό του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας
Ακινήτων, η πρώτη δόση του οποίου, πρέπει να πληρωθεί ως το τέλος
ΑυγούστουΜε την απόφαση αυτή γίνονται οι απαραίτητες τροποποιήσεις στις
διατάξεις της ΠΟΛ.1184/2014, για τον συνυπολογισμό της αξίας των
δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, στον
συμπληρωματικό φόρο των φυσικών προσώπων για το 2016.
Υπενθυμίζουμε ότι η μεταβολή αυτή έγινε με τον νόμο 4389/2016, ο οποίος προβλέπει αύξηση στους συντελεστές των οικοπέδων για τον υπολογισμό του κύριου φόρου φυσικών και νομικών προσώπων, καθώς και τον συμπληρωματικό φόρο ο οποίος επιβάλλεται σε ακίνητα με αξία άνω των 200.000 ευρώ (από 300.000 ευρώ που ήταν μέχρι και το 2015).
Σημειωτέον ότι για πρώτη φορά επιβάλλεται συμπληρωματικός φόρος και σε όσους έχουν αγροτεμάχια.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η παράγραφος 3 στο άρθρο 50 του εν λόγω νόμου «ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα τα οποία ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτου αντικειμένου εργασιών, υπολογίζεται με συντελεστή ένα τοις χιλίοις».
Αναλυτικά οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ του 2016
1 Αυξάνονται κατά 23%-25% οι συντελεστές υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ επί των οικοπέδων.
2 Δεν διατηρείται για το 2016 η ευνοϊκή διάταξη που εφαρμόστηκε το 2014 και το 2015 και προέβλεπε έκπτωση 20% στον κύριο και τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ για τα κενά και μη ρευματοδοτούμενα (συνήθως ξενοίκιαστα) διαμερίσματα και λοιπά κτίσματα.
3 Μειώνεται από τα 300.000 στα 200.000 ευρώ το αφορολόγητο όριο του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, ο οποίος υπολογίζεται επί του αθροίσματος των αντικειμενικών αξιών όλων των ακινήτων του φορολογούμενου. Στα φυσικά πρόσωπα με ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας πάνω από 200.000 ευρώ και μέχρι 300.000 ευρώ θα επιβάλλεται πλέον συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ με συντελεστές 0,1%-0,15%.
4 Αυξάνονται κατά 15% έως και 200%, από 0,1%-1% σε 0,3%-1,15%, οι συντελεστές του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για όσα φυσικά πρόσωπα έχουν ακίνητη περιουσία αξίας άνω των 300.000 ευρώ.
5 Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ των φυσικών προσώπων θα επιβαρύνει πλέον και τα αγροτεμάχια και τις λοιπές εδαφικές εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.
6 Αυξάνεται από 0,5% σε 0,55% ο συντελεστής του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, ενώ για τα ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα καθώς και τις Α.Ε. Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας, ο συντελεστής του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ αυξάνεται από το 0,25% στο 0,35%.
7 Επιβάλλεται για πρώτη φορά συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ με συντελεστή 0,1% και στα ακίνητα που ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας. Όπως προκύπτει και από επισημάνσεις που έχει κάνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων:
α) Η μείωση του αφορολόγητου ορίου και η αύξηση των συντελεστών του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, σε συνδυασμό με την επέκταση του φόρου αυτού και στις εκτάσεις γης εκτός σχεδίου (αγροτεμάχια κ.λπ.) θα έχει ως συνέπεια πολύ περισσότερα φυσικά πρόσωπα να κληθούν φέτος να πληρώσουν για πρώτη φορά τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ, ενώ όσα τον πλήρωναν ήδη να τον καταβάλουν φέτος αυξημένο έως και πάνω από 200%, παρά τις μειώσεις που έχουν γίνει στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων σε πολλές περιοχές της χώρας. Υπολογίζεται ότι περίπου 600.000 φορολογούμενοι θα πληρώσουν φέτος τον νέο «φουσκωμένο» συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ.
β) Η μη μεταβολή των συντελεστών υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ για τα κτίσματα, σε συνδυασμό με τη μείωση των αντικειμενικών αξιών σε πολλές περιοχές της χώρας αναδρομικά από την 21η-5-2015 θα έχει ως συνέπεια ο φόρος αυτός να μειωθεί έως και 25% σε ορισμένες περιπτώσεις ιδιοκτητών, οι οποίοι, σύμφωνα με υπολογισμούς, καλύπτουν συνολικά περίπου το 15%-20% των φορολογουμένων που κατέχουν κατοικίες και λοιπά κτίσματα. Στη συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών κτισμάτων, παρά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών, δεν θα υπάρξει μείωση του ΕΝΦΙΑ. Αυτό θα συμβεί επειδή ο κύριος ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με συντελεστές βασικού φόρου ανά τ.μ. που αντιστοιχούν σε κλιμάκια με μεγάλο εύρος αντικειμενικών τιμών ζώνης ανά τ.μ. Ως εκ τούτου, σε πολλές περιπτώσεις, ακόμη και μετά τη μείωση των αντικειμενικών τιμών, πολλοί ιδιοκτήτες θα παραμείνουν στα ίδια κλιμάκια υπολογισμού του φόρου.
Αντιθέτως, σε πολύ λιγότερες περιπτώσεις, στις οποίες η μείωση των
αντικειμενικών τιμών ζώνης έχει ως συνέπεια να ισχύει πλέον χαμηλότερο
κλιμάκιο υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ με μικρότερο συντελεστή, θα
υπάρξει μείωση του κύριου ΕΝΦΙΑ.
γ) Η αύξηση κατά 23%-25% των συντελεστών κύριου ΕΝΦΙΑ για όλα τα εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμού οικόπεδα της χώρας, ανεξάρτητα αν μειώθηκε ή όχι η αντικειμενική τους αξία, σημαίνει ότι σε όσες περιοχές δεν μειώθηκαν οι αντικειμενικές αξίες ή μειώθηκαν ελάχιστα η αύξηση του φορολογικού βάρους των ιδιοκτητών μπορεί να είναι διπλή: και από την αύξηση του συντελεστή φόρου επί του οικοπέδου, αλλά και από την αύξηση της κλίμακας του συμπληρωματικού φόρου. δ) Η διάταξη για μείωση του φόρου των κενών και μη ρευματοδοτούμενων (ξενοίκιαστων) κτισμάτων κατά 20% παύει πλέον να ισχύει, με συνέπεια την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης κατά 25% για τα συγκεκριμένα ακίνητα, τα οποία δεν αποδίδουν εισοδήματα στους ιδιοκτήτες τους.
ε) Η επιβολή συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ 0,1% στα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα όλων των μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων (κτίσματα και οικόπεδα στα οποία βρίσκονται οι εγκαταστάσεις, τα γραφεία, τα καταστήματα και γενικότερα όλοι οι χώροι άσκησης της δραστηριότητας των επιχειρήσεων, όπως π.χ. τα ξενοδοχειακά κτήρια), καθώς επίσης και οι αυξήσεις κατά 10% έως 40% των συντελεστών του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για όλα τα υπόλοιπα ακίνητα των εταιρειών και των λοιπών νομικών προσώπων θα προκαλέσει πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις σε περίπου 250.000 εταιρείες και λοιπά νομικά που εδρεύουν στη χώρα μας και εν τέλει θα πλήξει την ίδια την παραγωγική δραστηριότητα, την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή της χώρας.
Υπενθυμίζουμε ότι η μεταβολή αυτή έγινε με τον νόμο 4389/2016, ο οποίος προβλέπει αύξηση στους συντελεστές των οικοπέδων για τον υπολογισμό του κύριου φόρου φυσικών και νομικών προσώπων, καθώς και τον συμπληρωματικό φόρο ο οποίος επιβάλλεται σε ακίνητα με αξία άνω των 200.000 ευρώ (από 300.000 ευρώ που ήταν μέχρι και το 2015).
Σημειωτέον ότι για πρώτη φορά επιβάλλεται συμπληρωματικός φόρος και σε όσους έχουν αγροτεμάχια.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η παράγραφος 3 στο άρθρο 50 του εν λόγω νόμου «ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα τα οποία ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτου αντικειμένου εργασιών, υπολογίζεται με συντελεστή ένα τοις χιλίοις».
Αναλυτικά οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ του 2016
1 Αυξάνονται κατά 23%-25% οι συντελεστές υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ επί των οικοπέδων.
2 Δεν διατηρείται για το 2016 η ευνοϊκή διάταξη που εφαρμόστηκε το 2014 και το 2015 και προέβλεπε έκπτωση 20% στον κύριο και τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ για τα κενά και μη ρευματοδοτούμενα (συνήθως ξενοίκιαστα) διαμερίσματα και λοιπά κτίσματα.
3 Μειώνεται από τα 300.000 στα 200.000 ευρώ το αφορολόγητο όριο του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, ο οποίος υπολογίζεται επί του αθροίσματος των αντικειμενικών αξιών όλων των ακινήτων του φορολογούμενου. Στα φυσικά πρόσωπα με ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας πάνω από 200.000 ευρώ και μέχρι 300.000 ευρώ θα επιβάλλεται πλέον συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ με συντελεστές 0,1%-0,15%.
4 Αυξάνονται κατά 15% έως και 200%, από 0,1%-1% σε 0,3%-1,15%, οι συντελεστές του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για όσα φυσικά πρόσωπα έχουν ακίνητη περιουσία αξίας άνω των 300.000 ευρώ.
5 Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ των φυσικών προσώπων θα επιβαρύνει πλέον και τα αγροτεμάχια και τις λοιπές εδαφικές εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.
6 Αυξάνεται από 0,5% σε 0,55% ο συντελεστής του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, ενώ για τα ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα καθώς και τις Α.Ε. Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας, ο συντελεστής του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ αυξάνεται από το 0,25% στο 0,35%.
7 Επιβάλλεται για πρώτη φορά συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ με συντελεστή 0,1% και στα ακίνητα που ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας. Όπως προκύπτει και από επισημάνσεις που έχει κάνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων:
α) Η μείωση του αφορολόγητου ορίου και η αύξηση των συντελεστών του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, σε συνδυασμό με την επέκταση του φόρου αυτού και στις εκτάσεις γης εκτός σχεδίου (αγροτεμάχια κ.λπ.) θα έχει ως συνέπεια πολύ περισσότερα φυσικά πρόσωπα να κληθούν φέτος να πληρώσουν για πρώτη φορά τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ, ενώ όσα τον πλήρωναν ήδη να τον καταβάλουν φέτος αυξημένο έως και πάνω από 200%, παρά τις μειώσεις που έχουν γίνει στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων σε πολλές περιοχές της χώρας. Υπολογίζεται ότι περίπου 600.000 φορολογούμενοι θα πληρώσουν φέτος τον νέο «φουσκωμένο» συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ.
β) Η μη μεταβολή των συντελεστών υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ για τα κτίσματα, σε συνδυασμό με τη μείωση των αντικειμενικών αξιών σε πολλές περιοχές της χώρας αναδρομικά από την 21η-5-2015 θα έχει ως συνέπεια ο φόρος αυτός να μειωθεί έως και 25% σε ορισμένες περιπτώσεις ιδιοκτητών, οι οποίοι, σύμφωνα με υπολογισμούς, καλύπτουν συνολικά περίπου το 15%-20% των φορολογουμένων που κατέχουν κατοικίες και λοιπά κτίσματα. Στη συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών κτισμάτων, παρά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών, δεν θα υπάρξει μείωση του ΕΝΦΙΑ. Αυτό θα συμβεί επειδή ο κύριος ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με συντελεστές βασικού φόρου ανά τ.μ. που αντιστοιχούν σε κλιμάκια με μεγάλο εύρος αντικειμενικών τιμών ζώνης ανά τ.μ. Ως εκ τούτου, σε πολλές περιπτώσεις, ακόμη και μετά τη μείωση των αντικειμενικών τιμών, πολλοί ιδιοκτήτες θα παραμείνουν στα ίδια κλιμάκια υπολογισμού του φόρου.
Για παράδειγμα, σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές ζώνης από 1.001
έως 1.500 ευρώ ανά τ.μ. επιβάλλεται βασικός συντελεστής ΕΝΦΙΑ 3,70 ευρώ
ανά τ.μ. Έτσι, σε περιοχές όπου η τιμή ζώνης μειώθηκε από 1.500 ευρώ ανά
τ.μ. σε 1.250 ευρώ ανά τ.μ. ο ΕΝΦΙΑ θα εξακολουθεί να υπολογίζεται με
συντελεστή βασικού φόρου 3,70 ευρώ ανά τ.μ.
γ) Η αύξηση κατά 23%-25% των συντελεστών κύριου ΕΝΦΙΑ για όλα τα εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμού οικόπεδα της χώρας, ανεξάρτητα αν μειώθηκε ή όχι η αντικειμενική τους αξία, σημαίνει ότι σε όσες περιοχές δεν μειώθηκαν οι αντικειμενικές αξίες ή μειώθηκαν ελάχιστα η αύξηση του φορολογικού βάρους των ιδιοκτητών μπορεί να είναι διπλή: και από την αύξηση του συντελεστή φόρου επί του οικοπέδου, αλλά και από την αύξηση της κλίμακας του συμπληρωματικού φόρου. δ) Η διάταξη για μείωση του φόρου των κενών και μη ρευματοδοτούμενων (ξενοίκιαστων) κτισμάτων κατά 20% παύει πλέον να ισχύει, με συνέπεια την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης κατά 25% για τα συγκεκριμένα ακίνητα, τα οποία δεν αποδίδουν εισοδήματα στους ιδιοκτήτες τους.
ε) Η επιβολή συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ 0,1% στα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα όλων των μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων (κτίσματα και οικόπεδα στα οποία βρίσκονται οι εγκαταστάσεις, τα γραφεία, τα καταστήματα και γενικότερα όλοι οι χώροι άσκησης της δραστηριότητας των επιχειρήσεων, όπως π.χ. τα ξενοδοχειακά κτήρια), καθώς επίσης και οι αυξήσεις κατά 10% έως 40% των συντελεστών του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για όλα τα υπόλοιπα ακίνητα των εταιρειών και των λοιπών νομικών προσώπων θα προκαλέσει πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις σε περίπου 250.000 εταιρείες και λοιπά νομικά που εδρεύουν στη χώρα μας και εν τέλει θα πλήξει την ίδια την παραγωγική δραστηριότητα, την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή της χώρας.