– Οι «κόκκινες γραμμές» και ο ρόλος – κλειδί της Βουλγαρίας
Ραγδαίες εξελίξεις στο Σκοπιανό αναμένονται στο τέλος της εβδομάδας, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαπραγματεύσεις για την ονομασία της γείτονος μπαίνουν στην τελική ευθεία, με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά, να εμφανίζεται έτοιμος να συζητήσει τις προτάσεις της Αθήνας με τη σκοπιανή ηγεσία, την ερχόμενη Πέμπτη (22/03/2018).
Όπως αναφέρουν πληροφορίες της Hellas Journal και του Μιχάλη Ιγνατίου, που επικαλούνται πηγές από την Ουάσινγκτον, ο κ. Κοτζιάς επέλεξε να αποστείλει το πακέτο των προτάσεων του και όχι να το παραδώσει με την άφιξη του στα Σκόπια, στοχεύοντας στην επίσπευση των διαδικασιών, ούτως ώστε, εάν το επιθυμεί πραγματικά ο πρωθυπουργός των Σκοπίων, Ζόραν Ζάεφ - να επιτευχθεί η λύση στο πρόβλημα πολύ πριν από τον Ιούνιο.
Ο Σκοπιανός πρωθυπουργός, Ζόραν Ζάεφ
Οι επικρατέστερες προτεινόμενες ονομασίες και ο ρόλος της Βουλγαρίας
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Έλληνας ΥΠΕΞ έχει συμπεριλάβει στο πακέτο των προτάσεων του και πέντε προτεινόμενες ονομασίες και φαίνεται να προκρίνει το «Νόβα Ματσεντόνια» και το «Γκόρνα Μπατσεντόνια» στη σλαβική γλώσσα.
Εξάλλου, υποστήριξαν ότι η ελληνική κυβέρνηση καλύπτεται πλήρως από την ονομασία «Γκόρνα Ματσεντόνια».
Ωστόσο, υπάρχει ένα σημαντικό «αγκάθι» ως προς το να ευοδωθεί μια τέτοια συμφωνία, με το όνομα αυτό και η αντίδραση προέρχεται από τη γειτονική Βουλγαρία.
Υπενθυμίζεται πως εδώ κι ένα μήνα, ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ, είχε ξεκαθαρίσει πως η χώρα του δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να δεχθεί ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό.
Η αλλαγή του σκοπιανού Συντάγματος «κόκκινη γραμμή» για το ελληνικό ΥΠΕΞ
Εξίσου κρίσιμο ζήτημα για την Αθήνα, για την επίτευξη μιας τελικής συμφωνίας σε ό,τι αφορά το ονοματολογικό, συνιστά και η απαίτηση για την άμεση αλλαγή του σκοπιανού Συντάγματος και ειδικότερα για την απαλοιφή όλων εκείνων των διατάξεων που προωθούν αλυτρωτικά ιδεώδη.
Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι οι αμερικανικές πηγές υπογράμμισαν πως στο ελληνικό πακέτο η αλλαγή του σκοπιανού συντάγματος είναι όρος για να ολοκληρωθεί η συμφωνία. Πρόσθεσαν ότι ο κ. Κοτζιάς απορρίπτει μία «ελαφριά συμφωνία» (light agreement) και ζητά να περιλαμβάνεται στο τελικό κείμενο και η άρνηση του αλυτρωτισμού. Θεωρεί τις αλλαγές των ονομασιών του αεροδρομίου και του αυτοκινητοδρόμου «καλές εξελίξεις», αλλά τονίζει ότι δεν αρκετές.
«Παιχνίδι καθυστερήσεων» και διγλωσσία από την κυβέρνηση Ζάεφ
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες, η σκοπιανή πλευρά φαίνεται να προβάλλει συνεχώς δικαιολογίες, ώστε να προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, ιδίως σε ό,τι αφορά το Σύνταγμά της.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του ίδιου του κ. Ζάεφ, ο οποίος ισχυρίστηκε πως δεν διαθέτει τον απαιτούμενο αριθμό των ψήφων, για να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση.
Γίνεται δε αναφορά και στο γεγονός, όπως ειπώθηκε, ότι παρατηρούνται διαρροές ακόμα και στο κόμμα του.
Σε αυτό το πλαίσιο, φαίνεται πως κινούνται και τα επιχειρήματα του Σκοπιανού υπουργού, Νικόλα Ντιμιτρόφ, ο οποίος παρουσιάζεται να κωλυσιεργεί σε απίστευτο βαθμό, θεωρώντας ως μη εποικοδομητικές τις προτάσεις της Ελλάδας. Μάλιστα, ο ίδιος εμφανίζεται να ομιλεί με άσχημο τρόπο και τις χαρακτηρίζει «προκλητικές και ανεδαφικές».
Ο Σκοπιανός υπουργός Εξωτερικών, Νικόλα Ντιμιτρόφ
Δεν λείπουν, άλλωστε, και οι εκτιμήσεις πως ο κ. Ντιμιτρόφ μοιάζει να βρίσκεται σφιχτά δεμένος στο «αλυτρωτικό άρμα» των θέσεων του Σκοπιανού προέδρου, Γκιόργκι Ιβανόφ.
Στο μεταξύ, οι καυγάδες για την αποδοχή της αλβανικής γλώσσας ως δεύτερης επίσημης του κράτους των Σκοπίων, επηρεάζουν και τις διαπραγματεύσεις για την ονομασία, καθώς οι αλβανόφωνοι ξαφνικά θέτουν γενικότερο θέμα, τονίζοντας ότι δεν νοιώθουν «Μακεδόνες».
Η στάση των ΗΠΑ
Κι ενώ η στάση των Σκοπίων προξενεί προβληματισμό, η αμερικανική πλευρά, διά του υφυπουργού Εξωτερικών, Γουές Μίτσελ, υπογράμμισε και στις δύο πλευρές την ετοιμότητά της να βοηθήσει, εάν και εφόσον απαιτηθεί.
Μάλιστα, ο Αμερικανός αξιωματούχος προέτρεψε τους Σκοπιανούς να προχωρήσουν τις διαπραγματεύσεις και να στοχεύσουν στη λύση του προβλήματος, που θα τους ανοίξει το δρόμο για την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
