Συγκεκριμένα, υπήρξαν αλλαγές ως προς την καταβολή του επιδόματος γέννησης αλλά και τα χρόνια παραμονής στην Ελλάδα των πολιτών των τρίτων χωρών που απαιτούνται για να λάβουν το επίδομα παιδιού και το επίδομα στέγασης (ενοικίου).
Συνολικά σε 24 ανέρχονται οι παροχές τις οποίες θα λάβουν αδύναμα κοινωνικά στρώματα, με βάση ειδικά, ανά επίδομα, εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια (με εξαίρεση π.χ. τα αναπηρικά επιδόματα).
Αναλυτικά, ο προϋπολογισμός του ΟΠΕΚΑ για το 2020 προβλέπει τις εξής δαπάνες:
1. Λοιπές επιχορηγήσεις και συνδρομή για κοινωνική πρόνοια
2. Επίδομα τρίτου παιδιού
3. Επίδομα πολύτεκνης μητέρας
4. Ισόβια σύνταξη πολύτεκνης μητέρας
5. Εφάπαξ επίδομα τρίτου παιδιού
6. Επίδομα τρίτεκνων μητέρων
7. Ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων
8. Ειδικό επίδομα τρίτεκνων –πολύτεκνων οικογενειών
9. Επίδομα παιδιού
10. Επίδομα για νέες γεννήσεις
11. Επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων
12. Παροχή σε ανασφάλιστους υπερήλικες
13. Προνοιακές παροχές σε άτομα με αναπηρία
14. Επίδομα στεγαστικής συνδρομής
15. Επίδομα ομογενών
16. Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης
17. Μεταβιβάσεις για αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών (τέκνα θανόντων)
18. Μεταβιβάσεις για αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών (τέκνα θανόντων πλημμυροπαθών)
19. Μεταβιβάσεις σε ανάδοχες οικογένειες
20. Επίδομα ορεινών περιοχών
21. Σχολικά γεύματα
22. Έξοδα κηδείας ανασφάλιστων υπερηλίκων
23. Στεγαστικό επίδομα
24. Επιδότηση δανείων
Επίδομα γέννας: Ξεκινούν οι αιτήσεις
Τέλη Ιανουαρίου εκτιμάται ότι θα ψηφιστεί από την Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για το επίδομα γέννησης, προκειμένου στην συνέχεια να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων από τους δικαιούχους και η καταβολή της πρώτης δόσης.
Το Επίδομα γέννας 2.000 ευρώ που θα καταβάλλεται σε δύο δόσεις των 1.000 ευρώ η κάθε μία.
Το επίδομα, όπως αναφέρει η αιτιολογική έκθεση, αναμένεται να αποτελέσει κίνητρο για τους μέλλοντες γονείς και, ταυτοχρόνως, σημαντικό βοήθημα κατά την πρώτη περίοδο ανατροφής του παιδιού τους. Η προτεινόμενη ρύθμιση φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα από τα νέα θεμέλια της σύγχρονης δημογραφικής πολιτικής της χώρας, η συγκροτημένη χάραξη της οποίας οφείλει να αποτελεί σταθερή προτεραιότητα της πολιτείας.
Το επίδομα, όπως ρητά αναφέρεται στο άρθρο 10, είναι αφορολόγητο, και ακατάσχετο για χρέη σε Δημόσιο και τράπεζες.
Προϋπόθεση για τη χορήγηση του επιδόματος σε πολίτες άλλων χωρών είναι ο δικαιούχος γονέας (μητέρα ή πατέρας) ή ο ασκών την επιμέλεια του τέκνου να διαμένει μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα τα 12 τελευταία χρόνια.
Επίδομα τέκνων: Ποιες είναι οι αλλαγές
Συγκεκριμένα, η καταβολή της πρώτης δόσης του επιδόματος παιδιού Α21, από τον ΟΠΕΚΑ, θα γίνει στις 31 Μαρτίου και θα αφορά το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2020.
Από φέτος, οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού πρέπει να δηλώνουν το σχολείο που πηγαίνουν τα παιδιά.
Ο ΟΠΕΚΑ θα διασταυρώνει ηλεκτρονικά τα δηλωθέντα στοιχεία από τους αιτούντες του επιδόματος παιδιού με τις διαθέσιμες ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), του πληροφοριακού συστήματος «Μητρώο Πολιτών» του Υπουργείου Εσωτερικών, των Μητρώων του Εθνικού Συστήματος Πληρωμών Συντάξεων, των πληροφοριακών συστημάτων της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε. (Η.ΔΙ.Κ.Α.), του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.), της Ελληνικής Αστυνομίας, των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), καθώς και κάθε άλλης δημόσιας αρχής.
Επιπλέον, το Επίδομα παιδιού θα χορηγείται στους δικαιούχους που έχουν παιδιά που υποχρεούνται στην υποχρεωτική φοίτηση, εφόσον υπάρχει εγγραφή σε σχολείο και δεν έχει μείνει στην ίδια τάξη λόγω του αριθμού απουσιών.
Επίσης θα χορηγείται σε πολίτες άλλων κρατών που διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα δέκα έτη πριν από το έτος υποβολής της αίτησης.
Επίδομα ενοικίου: Οι νέες αιτήσεις και οι αλλαγές – Ποιοι κινδυνεύουν το χάσουν
Από το νέο έτος και μετά την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου όλα τα επιδόματα που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ θα καταβάλλονται στους δικαιούχους την τελευταία εργάσιμη εκάστου μήνα.
Το επίδομα ενοικίου θα έχει αλλαγές για τους πολίτες τρίτων χωρών οι οποίοι προκειμένου να καταστούν δικαιούχοι του επιδόματος θα πρέπει να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία δέκα έτη πριν από την υποβολή της αίτησης, αποδεικνύοντας το νόμιμο και το μόνιμο της διαμονής τους.
Παράλληλα για όλους τους δικαιούχους του Επιδόματος ενοικίου ισχύει από 01/01/2020:
- το μισθωτήριο θα πρέπει να είναι σε ισχύ κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και για το σύνολο της περιόδου χορήγησης του επιδόματος
- η σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για την μισθωμένη κατοικία θα πρέπει να είναι στο όνομα του αιτούντα ή μέλους του νοικοκυριού.
Κριτήρια
Τα νοικοκυριά εντάσσονται στο πρόγραμμα εφόσον διαμένουν σε κύρια μισθωμένη κατοικία, δεν εντάσσονται στις εξαιρέσεις υπαγωγής του άρθρου 14 της παρούσης και πληρούν σωρευτικά τα ακόλουθα εισοδηματικά, περιουσιακά και λοιπά κριτήρια:Εισοδηματικά κριτήρια
- Το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού, όπως υπολογίζεται για τους σκοπούς της ένταξης στο πρόγραμμα, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού.
- Στη μονογονεϊκή οικογένεια ορίζεται επιπλέον προσαύξηση 3.500 ευρώ για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού.
- Στο νοικοκυριό με απροστάτευτο/α τέκνο/α ορίζεται επιπλέον προσαύξηση 3.500 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
- Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό 7.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη 10.500 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή
μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος 14.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή
μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη 17.500 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω
ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω 21.000 ευρώ
Περιουσιακά κριτήρια
α. Ακίνητη περιουσία:Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τις διατάξεις του ν. 4223/2013 (Α` 287) και προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα πράξη προσδιορισμού φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο της το ποσό των 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
β. Κινητή περιουσία:
Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κτλ, όπως προκύπτουν από την τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα όρια του κατωτέρω πίνακα για κάθε τύπο νοικοκυριού, μέχρι και το ποσό των 21.000 ευρώ.
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό 7.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη 10.500 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη 14.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα μέλη 17.500 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από 5 μέλη και πάνω 21.000 ευρώ
γ. Περιουσιακό τεκμήριο:
Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), δεν μπορεί να υπερβαίνει ετησίως το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο:
Ετήσιος τόκος = όριο καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού * μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο /100
Ως έτος υπολογισμού του μέσου καταθετικού επιτοκίου ορίζεται εκείνο στο οποίο αντιστοιχεί η τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Δεν γίνονται δεκτές αιτήσεις νοικοκυριών, τα μέλη των οποίων, βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:
- εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελούς διαβίωσης,
- δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
- δηλώνουν δαπάνες άνω των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
- δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
Κριτήρια διαμονής
α) Ο δικαιούχος του επιδόματος πρέπει να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία πέντε (5) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης, όπως τούτο αποδεικνύεται από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για τα έτη αυτά ή από κάθε άλλο πρόσφορο δικαιολογητικό. Ως υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νοείται η για έκαστο φορολογικό έτος και εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας υποβολή της και όχι η τυχόν μετά τη λήξη του έτους, εντός του οποίου έχει ταχθεί η ανωτέρω προθεσμία, υποβολή δήλωσης για το εισόδημα παρελθόντος φορολογικού έτους. Τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού πρέπει επίσης να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια.β) Ειδικά οι πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι δεν έχουν την ιδιότητα:
i) ομογενούς αλλοδαπού που διαθέτει δελτίο ομογενούς,
ii) πολίτη κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
iii) πολίτη κράτους που ανήκει στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο,
iv) πολίτη της Ελβετικής Συνομοσπονδίας,
v) υπηκόου τρίτης χώρας ή απάτριδος, στον οποίο έχει χορηγηθεί το καθεστώς πρόσφυγα ή το καθεστώς επικουρικής προστασίας, κατά την έννοια των περιπτώσεων στ΄ και η΄ του άρθρου 2 του ν. 4636/2019 (Α΄ 169),
vi) ανιθαγενούς, του οποίου το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις του ν. 139/1975 (Α΄ 176),
vii) πολίτη τρίτης χώρας, στον οποίο έχει χορηγηθεί καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του προεδρικού διατάγματος 114/2010 (Α΄ 195) σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 19Α του ν. 4251/2014 (Α΄ 80), όπως ισχύουν, πρέπει, προκειμένου να καταστούν δικαιούχοι του επιδόματος, να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία δέκα (10) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης, αποδεικνύοντας το νόμιμο και το μόνιμο της διαμονής τους.
Για τη χορήγηση του επιδόματος ενοικίου θα απαιτείται η σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για τη μισθωμένη κατοικία να είναι στο όνομα του αιτούντος ή μέλους του νοικοκυριού.
