Αναδρομικά: Αντίστροφη μέτρηση για τις πληρωμές – Αναλυτικός οδηγός με τις ημερομηνίες και τα ποσά

Λίγες ημέρες απομένουν προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία καταβολής των συντάξεων και των αναδρομικών. 

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας, την Παρασκευή, 23 Οκτωβρίου, θα γίνει το πρώτο βήμα για την πληρωμή των αναδρομικών σε περισσότερους από 1.000.000 συνταξιούχους.

Η καταβολή των αναδρομικών, όπως είναι γνωστό, θα γίνει μαζί με τις συντάξεις Οκτωβρίου, δηλαδή στο διάστημα από τις 23 έως τις 29 Οκτωβρίου.

Τις ίδιες ακριβώς ημέρες οι συνταξιούχοι θα δουν στους λογαριασμούς τους τα χρήματα των κύριων και επικουρικών συντάξεων του Νοεμβρίου.

Ποιοι είναι οι δικαιούχοι που θα λάβουν αναδρομικά στις 23-29 Οκτωβρίου και ποιοι είναι οι κληρονόμοι που θα τα λάβουν σε δεύτερη φάση και μετά από ηλεκτρονική αίτηση.

Οδηγός για δικαιούχους και κληρονόμους

Οι συνταξιούχοι που θα λάβουν από 23 έως 29 Οκτωβρίου αναδρομικά, εφόσον είχαν συνταξιοδοτικό εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ το 2012, από όποιο πρώην Ταμείο κι αν προέρχονται του Δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα.

• Την Παρασκευή, 23 Οκτωβρίου, πληρώνονται οι συνταξιούχοι από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τις Τράπεζες και τον ΟΤΕ που το ΑΜΚΑ τους λήγει σε 1, 3, 5, 7, 9.
• Την Δευτέρα, 26 Οκτωβρίου, πληρώνονται οι συνταξιούχοι από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τις Τράπεζες και τον ΟΤΕ που το ΑΜΚΑ τους λήγει σε 0, 2, 4, 6, 8.
• Την Τρίτη, 27 Οκτωβρίου, πληρώνονται οι συνταξιούχοι από το τ. ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ.
• Την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου πληρώνονται οι συνταξιούχοι Δημοσίου, τ. ΝΑΤ, τ.ΕΤΑΤ , τ.ΕΤΑΠ-ΜΜΕ και ΔΕΗ.

Συνταξιούχοι που υπέβαλλαν αίτηση πριν ή κατά το 11μηνο και ξεκίνησαν να πληρώνονται την σύνταξη μετά τον 6/2015 – εν ζωή

Θα λάβουν οι ίδιοι τα αναδρομικά που δικαιούνται χωρίς αίτηση, απευθείας στον λογαριασμό τους αλλά σε δεύτερο χρόνο και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Αφορά τις ειδικές εκείνες περιπτώσεις συνταξιούχων που η συνταξιοδότησή τους έπεσε κοντά στο 11μηνο, με αποτέλεσμα να λάβουν, κατά την πρώτη απονομή της σύνταξης, αναδρομικά ποσά που αντιστοιχούσαν στο σύνολο ή τμήμα της περιόδου Ιουνίου 2015-Μαίου 2016.

Στα αναδρομικά που έλαβαν κατά την πρώτη απονομή της σύνταξης τους, εμπεριέχονται αθροιστικά οι αντισυνταγματικές κρατήσεις που τώρα επιστρέφονται. Τα ποσά που παρακρατήθηκαν και κρίθηκαν αντισυνταγματικά θα επιστραφούν στο σύνολό τους, στο αμέσως επόμενο διάστημα και μέχρι το τέλος του έτους.

Συνταξιούχοι που είχαν πεθάνει πριν τον Ιούνιο του 2015

Αν ο συνταξιούχος είχε αποβιώσει πριν τον Ιούνιο του 2015 και η σύνταξή του είχε ήδη μεταβιβαστεί μέχρι τις 11 Ιουνίου του 2015 στην χήρα ή στον χήρο σύζυγο, τότε δεν τίθεται ζήτημα κληρονομικού δικαιώματος επί των αναδρομικών, καθώς ο θανών δεν ήταν εν ζωή το κρίσιμο 11μηνο. Ο επιζών σύζυγος δικαιούται αναδρομικά μόνο αν η σύνταξη χηρείας που λαμβάνει ο ίδιος, μετά την μεταβίβαση, είχε το κρίσιμο 11μηνο τις αντισυνταγματικές περικοπές (ν. 4051 και 4093 του 2012). Εφόσον η σύνταξη χηρείας (όχι η αρχική του θανόντα δικαιούχου, αλλά το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου) υπολογίστηκε πάνω από 1.000 ευρώ ή ο δικαιούχος είχε άθροισμα συντάξεων μαζί με την χηρείας πάνω από 1.000 ευρώ, τότε δικαιούται αναδρομικά. Αυτά τα αναδρομικά θα τα λάβει απευθείας στον τραπεζικό λογαριασμό που μπαίνει και η σύνταξή του, χωρίς αίτηση, από τις 23 έως τις 29 Οκτωβρίου, ανάλογα με το Ταμείο από το οποίο προέρχεται.

Κληρονόμοι – Θάνατος μετά τον Μάιο του 2016

Αν ο συνταξιούχος ήταν εν ζωή ολόκληρο το 11μηνο που μεσολαβεί από 11.06.2015 έως και 12.05.2016 και απεβίωσε μετά τις 12 Μαίου του 2016, τότε οι νόμιμοι κληρονόμοι του δικαιούνται το ποσό των αναδρομικών που αντιστοιχεί στο συνταξιοδοτικό του εισόδημα την περίοδο 11.06.2015 – 12.05.2016. Ανεξάρτητα από το αν έχει μεταβιβαστεί ή όχι η σύνταξή του, οι κληρονόμοι του θα λάβουν τα αναδρομικά που αντιστοιχούν στις περικοπές που είχε ο θανών, με αίτηση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο κληρονόμος παίρνει το μερίδιο που αναλογεί στο κληρονομικό του δικαίωμα, όπως προβλέπεται από το νόμο.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα αναμένεται να ανοίξει για αιτήσεις αρχές Νοεμβρίου. Ο έλεγχος για τους κληρονόμους θα είναι απολογιστικός και δειγματοληπτικός με βάση και έγγραφα όπως το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών. Ο έλεγχος θα πραγματοποιείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες Εκκαθάρισης και Πληρωμής Συντάξεων του e-Ε.Φ.Κ.Α. Οι αιτούντες που επιλέγονται στο δείγμα ενημερώνονται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχουν δηλώσει στην αίτησή τους και υποχρεούνται εντός 15 ημερών να προσέλθουν στο αρμόδιο υποκατάστημα προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Σε περίπτωση μη έγκαιρης προσέλευσης από υπαιτιότητά τους, αναζητούνται τα καταβαλλόμενα ποσά ως αχρεωστήτως καταβληθέντα.

Θάνατος εντός του 11μηνου 11/06/2015 έως και 12/05/2016

Εφόσον ο δικαιούχος συνταξιούχος απεβίωσε εντός τους κρίσιμου 11μηνου, οι κληρονόμοι του θα λάβουν τα αναδρομικά που αντιστοιχούν στους μήνες που εκείνος ήταν εν ζωή, υποβάλλοντας την ηλεκτρονική αίτηση στον ΕΦΚΑ.

Τα ποσά

Αναδρομικά θα λάβουν οι συνταξιούχοι που είχαν συνταξιοδοτικό εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ το 2012 από όποιο πρώην Ταμείο κι αν προέρχονται του Δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα.

Το συνολικό καθαρό ποσό που θα διανεμηθεί κυμαίνεται στα 1,1 δισ. ευρώ αν αφαιρεθεί η εισφορά υπέρ υγείας που θα επιβληθεί κατά ποσοστό 4% – 6%.

Το μικτό ποσό που προκύπτει μετά τον υπολογισμό των επιστρεπτέων ποσών, υπόκειται σε κράτηση για υγειονομική περίθαλψη σε ποσοστό 4% για το διάστημα από 11.6.2015 έως 31.06.2015 και 6% από 01.07.2015 έως 12.5.2016. Άλλα 158 εκατ. καθαρό ποσό θα λάβουν οι κληρονόμοι. Συνολικά οι δικαιούχοι φτάνουν τα 1,139 εκατομμύρια και το συνολικό μικτό ποσό αγγίζει τα 1,4 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, ο μέσος όρος των αναδρομικών κυμαίνεται από 1.300 έως 1.800 ευρώ, ενώ τα καθαρά ποσά από 600 έως και 8.600 ευρώ.

Αναλυτικά, όσοι είχαν το 2012 άθροισμα συντάξεων:

• 1.000 – 1.100 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 550 ευρώ
• 1.100 – 1.500 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 800 ευρώ
• 1.500 – 2.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 2.600 ευρώ
• 2.000 – 3.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 5.500 ευρώ

Τα μεγάλα ποσά που αγγίζουν και ξεπερνούν τις 7.000 ευρώ αφορούν κυρίως συνταξιούχους με άθροισμα συντάξεων το 2012 άνω των 3.000 ευρώ.

Πρόκειται κατά κύριο λόγο για διπλοσυνταξιούχους που εισπράττουν δυο η περισσότερες κύριες συντάξεις (π.χ. χηρείας και γήρατος ή δυο γήρατος εξ ιδίου δικαιώματος από Δημόσιο και ιδιωτικό τομέα κ.α.) και υψηλοσυνταξιούχους του ΙΚΑ, των ΔΕΚΟ – Τραπεζών και του Δημοσίου που είχαν υψηλές και πολύ υψηλές συντάξεις το 2012.

Τα αναδρομικά που επιστρέφονται σε συνταξιούχους Ταμείων του ιδιωτικού τομέα είναι για τις περικοπές που έγιναν στο διάστημα από 11/6/2015 έως 12/5/2016 στις κύριες συντάξεις πάνω από τα 1.300 ευρώ με τη μείωση 12% από τον νόμο 4051 και πάνω από τα 1.000 ευρώ με τις μειώσεις 5%-20% του νόμου 40923/2012.

Στους συνταξιούχους του Δημοσίου επιστρέφεται μόνο η μείωση πάνω από τα 1.000 ευρώ, γιατί το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε σημαντική για το Δημόσιο τη μείωση πάνω από τα 1.300 ευρώ.

Για τους συνταξιούχους του ΝΑΤ οι οποίοι είχαν εξαιρεθεί από την μείωση πάνω από τα 1.300 ευρώ, θα επιστραφεί η μείωση πάνω από τα 1.000 ευρώ και επιπλέον οι συνταξιούχοι ναυτικοί θα πάρουν αναδρομικά από την μείωση 7% που είχαν σε όλο το ποσό σύνταξης, δηλαδή κάτω από τα 1.000 ευρώ. Η περικοπή αυτή θα επιστραφεί στην πληρωμή του Οκτωβρίου με αναδρομικά 11 μηνών, ήτοι από 11/6/2015 έως 12/5/2016.

Αναδρομικά Δημοσίου

Σύμφωνα με την απόφαση για τα αναδρομικά συνταξιούχων του Δημοσίου:

1. Επιστρέφονται αναδρομικά ποσά συντάξεων που αντιστοιχούν στις πραγματοποιθείσες μειώσεις των κύριων συντάξεων με τον νόμο 4093/2012 για το χρονικό διάστημα από 11/06/2015 έως και 12/05/2016.
2. Δικαιούχοι επιστροφής, αναδρομικών ποσών είναι οι, κατά το χρονικό διάστημα από 11/06/2015 έως και 12/05/2016, συνταξιούχοι του Δημοσίου ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ, καθώς και οι συνταξιούχοι υπάλληλο του ΟΣΕ και των ασφαλιστικών ταμείων του προσωπικού Σιδηροδρομικών Δικτύων.
3. Επιστρέφονται αναδρομικά ποσά συντάξεων και προσυνταξιοδοτικών παροχών που αντιστοιχούν στις πραγματοποιηθείσες μειώσεις των κύριων συντάξεων με τους νόμους 4051/2012, 093/2012 για το χρονικό διάστημα από 11/06/2015 έως 12/05/2016 . Επιπλέον, επιστρέφεται για το ίδιο διάστημα η μείωση 7% στις κύριες συντάξεις του ΝΑΤ.
4. Δικαιούχοι επιστροφής αναδρομικών ποσών είναι οι, κατά το χρονικό διάστημα από 11/06/2015 έως 12/05/2016 συνταξιούχοι όλων των φορέων κύριας ασφάλισης που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, οι συνταξιούχοι προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος από το ΕΤΑΤ και το ΕΤΕΑΜ, οι συνταξιούχοι της Τράπεζας Ελλάδος και οι συνταξιούχοι του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ), αναφορικά με τις μειώσεις που επιβλήθηκαν στις κύριες συντάξεις τους με ποσοστό 7%. Στους συνταξιούχους του προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος, τα αναδρομικά αντιστοιχούν στις μειώσεις που εφαρμόστηκαν στο 50% του συνολικού ποσού της σύνταξης.

Το μέγιστο ποσό αναδρομικών στο Δημόσιο είναι 11.254 ευρώ ενώ το μέσο ποσό 1.126. Αντίθετα, στο ΙΚΑ το υψηλότερο ποσό είναι 6.180 ευρώ και ο μέσος όρος 882.

Έως τις 9.940 ευρώ φτάνουν τα αναδρομικά στο ΤΕΒΕ με μέσο ποσό τα 789 ευρώ.

Για τους συνταξιούχους του ΝΑΤ τα αναδρομικά φτάνουν έως τις 7.091 ευρώ, με μέσο ποσό τα 1.515 ευρώ ενώ για τους συνταξιούχους του ΤΣΑΥ το ανώτατο ποσό των αναδρομικών είναι 7.575 ευρώ και το μέσο ποσό 2.035 ευρώ.

Πώς θα φορολογηθούν

Αξίζει να σημειωθεί πως τα ποσά των αναδρομικών είναι μη συμψηφιστέα με βεβαιωμένες οφειλές, ανεκχώρητα, ακατάσχετα και δεν θα γίνει παρακράτηση φόρου.

Το ποσό που θα λάβει κάθε δικαιούχος δεν θα παρακρατηθεί φόρος 20%, αλλά η φορολόγησή του θα γίνει με βάση τις γενικές διατάξεις, δηλαδή την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και τους προβλεπόμενους συντελεστές φορολόγησης.

Το οικονομικό επιτελείο εξετάζει το ενδεχόμενο να δώσει τη δυνατότητα στους συνταξιούχους να υποβάλουν το επόμενο έτος τροποποιητικές φορολογικές δηλώσεις προκειμένου να διαχωρισθούν τα σχετικά ποσά σε δύο έτη.

Τα αναδρομικά αφορούν τις περιόδους Ιούνιος – Δεκέμβριος 2015 και Ιανουάριος – Μάιος 2016 (τα αναδρομικά αφορούν τις κύριες συντάξεις και το 11μηνο Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016).

«Σπάσιμο» του ποσού σε δύο έτη

Υπήρχαν 2 σενάρια. Είτε τα προ φόρου ποσά να δηλωνόταν από τους δικαιούχους στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του 2021 ως εφάπαξ καταβληθέν εισόδημα του 2020 είτε ως εισοδήματα των ετών 2015-2016, με την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων για τα συγκεκριμένα έτη.

Η εφάπαξ δήλωση των ποσών στις δηλώσεις για τα εισοδήματα του 2020 θα έχει ως συνέπεια η φορολογική επιβάρυνση στα εκκαθαριστικά του 2021 να αυξηθεί σημαντικά για τους δικαιούχους συνταξιούχους, αφού το συνολικό φορολογητέο εισόδημα του καθενός, με την προσθήκη σ’ αυτό ολόκληρου του ποσού των αναδρομικών, θα εκτιναχθεί στα ύψη και θα «σκαρφαλώσει» σε υψηλότερα φορολογικά κλιμάκια, όπου οι συντελεστές φόρου εισοδήματος φτάνουν έως και το 44%, ενώ οι συντελεστές της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης ανέρχονται σε 8%, ή ακόμη και σε 10%.

Με το «σπάσιμο» του ποσού περιορίζονται οι φορολογικές επιβαρύνσεις, καθώς το ποσό που θα φορολογηθεί δεν θα υπαχθεί στο σύνολό του στη φορολογική κλίμακα ενός έτους.

Εφόσον η κυβέρνηση προέκρινε αυτή τη λύση, οι συνταξιούχοι θα πλήρωναν περισσότερα, καθώς θα άλλαζαν φορολογικό κλιμάκιο.