Από το αρχαϊκό νεκροταφείο του Αρχοντικού της Πέλλας προέρχονται, κατά πάσα πιθανότητα, τα δεκάδες εντυπωσιακά χρυσά αντικείμενα που κατάσχεσε ως προϊόντα λαθρανασκαφής, και προοριζόμενα προς πώληση σε αρχαιοκαπήλους, τον περασμένο Οκτώβριο (6/10/2011), η αστυνομία στη Θεσσαλονίκη.
"Μονό καλοκαίρι του 2011, όταν οι αρχαιολογικές ανασκαφές είχαν διακοπεί λόγω της έλλειψης κονδυλίων- εντόπισα περί τα 10 τυμβωρυχικά ορύγματα στον αφύλακτο -επίσης λόγω της έλλειψης κονδυλίων για την αμοιβή των φυλάκων- χώρο του νεκροταφείου. Οι σύγχρονοι τυμβωρύχοι ανέλαβαν πλέον και κάνουν άφοβα το δικό μας έργο, πραγματοποιώντας συμπόσια στους τάφους των Μακεδόνων" δήλωνε, αργά χθες το βράδυ, κατά την εισήγηση του στο 25ο συνέδριο για το αρχαιολογικό έργο στη Βόρεια Ελλάδα, ο επικεφαλής (από το 2000 μέχρι σήμερα) των ανασκαφών στο Αρχοντικό της Πέλλας, αρχαιολόγος Παύλος Χρυσοστόμου.
Σύμφωνα, επίσης, με τα όσα ανακοίνωσε- εμβόλιμα, κατά τη διάρκεια της εισήγησής του με θέμα "Χρυσές μάσκες και τα υποκατάστατα τους από το δυτικό νεκροταφείου του Αρχοντικού Πέλλας"- ο κ. Χρυσοστόμου, τα εντυπωσιακά αντικείμενα- προϊόντα της λαθρανασκαφής, μεταφέρθηκαν εδώ και περίπου έναν μήνα από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, όπου και εκτιμήθηκαν από τριμελή επιτροπή αρχαιολόγων της περιοχής. Ύστερα από ενδελεχή εξέτασή τους, οι αρχαιολόγοι αποφάνθηκαν πως η αξία των αρχαίων αντικειμένων ξεπερνά τα 11 εκατομμύρια ευρώ!
Ο θησαυρός της μακεδονικής γης, που περιλάμβανε δύο χρυσά προσωπεία (νεκρικές μάσκες), τρία χρυσά επιστόμια, έντεκα χρυσούς ρόδακες, τμήματα χρυσού διαδήματος, αλλά και έναν εντυπωσιακό ασημένιο κάνθαρο με επίχρυσο διακόσμηση, καθώς και μια ασημένια φιάλη (η αξία μονό αυτών των δύο ευρημάτων αγγίζει τα δύο εκατομμύρια ευρώ), όλα του 6ου π.Χ. αιώνα, εντοπίστηκε τα ξημερώματα της 6ης του περασμένου Οκτωβρίου στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης-Καβάλας, όπου είχε δοθεί το ραντεβού των αρχαιοκαπήλων και των αστυνομικών- "υποψηφίων αγοραστών". Ο χρυσός θησαυρός θα πωλείτο, όπως είχε γίνει γνωστό, αντί 10 εκατομμυρίων ευρώ. Η σύλληψη των αρχαιοκαπήλων και η διάσωση των ανεκτίμητης ιστορικής αξίας αντικειμένων είχε θεωρηθεί μεγάλη επιτυχία της Ελληνικής Αστυνομίας.
Σύμφωνα με την εισήγηση του κ.Χρυσοστόμου, από το 2000 μέχρι σήμερα, στο δυτικό νεκροταφείο του Αρχοντικού της Πέλλας (συνολικής έκτασης 200 στρεμμάτων) έχουν ανασκαφεί 1001 ταφές σε έκταση μόλις 11 στρεμμάτων. Τα υπόλοιπα 189 στρέμματα περιμένουν τα κονδύλια για τη συνέχιση των ανασκαφών από τους αρχαιολόγους, παραμένουν αφύλακτα και ... έρμαια στις προθέσεις των αρχαιοκαπήλων. Από το σύνολο των 1001 ταφών, οι 260 ανάγονται στο β΄μισό του 7ου π.Χ. αιώνα, οι 474 στα αρχαϊκά χρόνια (μεταξύ 580-480 π.Χ) και οι υπόλοιπες στα κλασσικά και πρώιμα ελληνιστικά χρόνια.
Στις ταφές όλων των εποχών εντοπίστηκαν χάλκινα κράνη πολεμιστών, χρυσές μάσκες, σιδερένια όπλα, χρυσά ελάσματα για τη διακόσμηση του προσώπου, των χεριών και των ποδιών των νεκρών, χρυσά επιστόμια και μενταγιόν και στις γυναικείες ταφές (οι γυναίκες ήταν ενταφιασμένες φορώντας τη στολή του γάμου) δεκάδες χρυσά, ασημένια και χάλκινα κοσμήματα (δαχτυλίδια, περόνες, πόρπες, βραχιόλια κ.ά.) . Η συνολική αρχαιολογική συγκομιδή (μόλις του 5% της έκτασης) ξεπερνά τα 1000 χρυσά, χάλκινα, σιδερένια κοσμήματα και αντικείμενα μεγάλης αρχαιολογικής αξίας.
