Συντάξεις: Τα πέντε εμπόδια για τη μη μείωσή τους

Η συζήτηση έστω και ατύπως έχει ανοίξει στο παρασκήνιο εδώ και μερικούς μήνες, αλλά στο προσκήνιο έχει ανοίξει εδώ με μερικές εβδομάδες. Το θέμα είναι η μείωση ή όχι των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου του 2019.

Το θέμα με τις συντάξεις δεν είναι και τόσο απλό. Δεν σχετίζεται δηλαδή μόνο με τα δημοσιονομικά ή ακόμη και την διάθεση των πιστωτών – εταίρων να κάνουν το χατίρι της κυβέρνησης και να αναστείλουν ή να ματαιώσουν την σχετική ψηφισμένη ρύθμιση.
Ας δούμε τα πράγματα με την σειρά.
Το αργότερο σε 14 μήνες η κυβέρνηση θα πρέπει να στήσει κάλπες. Κατά συνέπεια δεν θέλει να πάει σε αυτές με μειωμένες και μάλιστα σημαντικά τις συντάξεις για πάνω από ένα εκατομμύριο συνταξιούχους.
Έχει συζητήσει στο παρασκήνιο το ενδεχόμενο αυτό με τους δανειστές οι οποίοι δεν φαίνονται να το αρνούνται δεν φαίνεται και να ενθουσιάζονται με την ιδέα. Οι εταίροι πάντα κάνουν πολιτικά δώρα, οπότε δεν αποκλείεται να εδώ να κάνουν ένα, δεδομένου μάλιστα ότι η συνεργασία με την κυβέρνηση Τσίπρα ήταν μάλλον καλή.
Έως εδώ κανένα πρόβλημα. Ωστόσο ανακύπτουν μία σειρά από ζητήματα στην πορεία υλοποίησης ενός τέτοιου ενδεχόμενου.

1. Η σύνταξη όλων των οικονομικών μελετών έχουν στηριχθεί στην μείωση των συντάξεων. Κατά συνέπεια υπάρχει ένα κενό που πρέπει να καλυφθεί με κάτι ισοδύναμο. Αυτό ανέρχεται στο καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό του 1,8 δις ή 1% του ΑΕΠ.
2. Ακόμη και να βρεθεί με κάποιες αλχημείες ή μη διανομή κοινωνικού μερίσματος, ακυρώνονται στην πράξη κινήσεις παροχών που έχουν προγραμματιστεί από την υπέρβαση του στόχου (μείωση φορολογία, ενίσχυση κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται σε οικονομικό αποκλεισμό, νέοι παιδικοί σταθμοί, επιδόματα κλπ).
3. Σοβαρή αδικία σε σχέση με τους συνταξιούχους, αυτούς που βγήκαν στην σύνταξη μετά τον Μάιο του 2016 και οι οποίοι ήδη έχουν υποστεί μειώσεις με βάση τον νέο τρόπο υπολογισμού ή θα υποστούν όσοι βγουν μελλοντικά.
4. Αν ακυρωθεί το μέτρο δεν θα βρει κανέναν δυσαρεστημένο στο εσωτερικό της χώρας. Αν αναβληθεί όμως για ένα 6μηνο ή ένα χρόνο, πιθανότατα την υλοποίηση θα την αναλάβει η επόμενη κυβέρνηση που πιθανότατα με βάση τις δημοσκοπήσεις θα είναι αυτή της ΝΔ. Πολιτικά κάτι τέτοιο μάλλον είναι ανέντιμο, αν υπάρχει η έκφραση αυτή στην πολιτική.
5. Οι αγορές περιμένουν με το δάχτυλο στην σκανδάλη για την πρώτη … στραβή. Ήδη το δείχνουν με την στάση τους. Ενώ η Ελλάδα βγαίνει από το Μνημόνιο οι αποδόσεις ανεβαίνουν για τα ομόλογα και το χρηματιστήριο υποχωρεί. Όσο και αν δεν υπάρχει ανάγκη για άμεση έξοδο στις αγορές, είναι σίγουρο πως μία αθέτηση των υποσχέσεων θα εκληφθεί ως πισωγύρισμα για δυσάρεστες συνέπειες για την οικονομία. Και είναι κάτι που δεν θα το ήθελε η κυβέρνηση, να βρεθεί δηλαδή ξανά στο στόχαστρο των αγορών.

Κατά συνέπεια υπάρχουν πολλοί λόγοι που αν μη τι άλλο δυσχεραίνουν την υλοποίηση μία τέτοιας προσπάθειας. Μονομερή ενέργεια η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει, αφού κάτι τέτοιο θα αποφέρει δυσμενή έκθεση από την τρόικα και μη καταβολή της δόσης των 600 εκατ. από τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα και πυροδότηση αντιδράσεων από τις αγορές. Άρα ότι είναι να γίνει πρέπει να γίνει με την σύμφωνη γνώμη της τρόικας, ώστε να περιοριστούν οι αντιδράσεις. Αλλά για να συμβεί αυτό χρειάζονται ισοδύναμα. Άρα η κυβέρνηση θα πρέπει να σταθμίσει, αν είναι στο χέρι της, τι κερδίζει και τι χάνει.
Μέσα στο επόμενο 20ήμερο θα υπάρξουν οι απαντήσεις.