Ένα σύνθετο ζήτημα, που φέρνει στην επιφάνεια και τον προβληματικό τρόπο με τον οποίο αξιοποιούνται χιλιάδες αγροτικές εκτάσεις στη χώρα σε καθεστώς μίσθωσης, μεταθέτει απόνερα σε αγρότες ενοικιαστές τεμαχίων.
Το τελευταίο διάστημα οι διοικητικοί έλεγχοι από τον ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν ενταθεί και περνάνε από το κόσκινο τόσο ιδιόκτητα όσο και μισθωμένα αγροτεμάχια, στέλνοντας μπιλιετάκια από 20.000 έως και 300.000 χιλιάδες ευρώ ως αχρεωστήτως καταβληθέντα και πρόσθετες διοικητικές κυρώσεις σε αγρότες. Παράλληλα, τροποποίηση της εγκυκλίου για τις «Διαδικασίες Ελέγχων του καθεστώτος της βασικής ενίσχυσης και λοιπών καθεστώτων και μέτρων στήριξης» με ημερομηνία την 29η Οκτωβρίου του 2020, όρισε νέες απαιτήσεις παραστατικών εκμίσθωσης από αυτές που όριζε η αρχική Εγκύκλιος του 2020, όπως είναι το Ε9 του ιδιοκτήτη και πιστοποιητικά μεταβίβασης και μεταγραφής των εκτάσεων στο υποθηκοφυλακείο, φέρνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις σε σύγκρουση αγρότες και εκμισθωτές.
Ενόψει της νέας ΚΑΠ και προς αποφυγήν «αμαρτωλών» καταστάσεων που επιτρέπουν την διαρροή των κοινοτικών ενισχύσεων, η αυστηροποίηση του πλαισίου για τα παραστατικά χρήσης αγροτεμαχίων συνιστά μονόδρομο σύμφωνα με πολλούς. Ωστόσο, αυτό χτυπά στις ειδικές περιπτώσεις αγροτών που μισθώνουν αγροτεμάχια σε καθεστώς «συμφωνίας κυρίων», ελέω μιας διαχείρισης των εκτάσεων που ισορροπεί στο όριο της παρατυπίας εκ μέρους των ιδιοκτητών.
Απ’ ό,τι φαίνεται δε, αυτές οι ειδικές περιπτώσεις είναι πολλές. Ενδεικτικό είναι ότι σε περιοχή του Έβρου δεν έχει γίνει καμία αποδοχή κληρονομιάς από την δεκαετία του 1950, όπως περιγράφει εμφατικά αγρότης στην Agrenda. Επίσης στον Έβρο, ο πρόεδρος της Ένωσης, Λάμπης Κουμπρίδης αναφέρει πως το προηγούμενο διάστημα σε τουλάχιστον 100 αγρότες που διαχειρίζονται εκτάσεις άνω των 1.000 στρεμμάτων έφτασε στην αλληλογραφία τους «μπουγιουρντί» από τον ΟΠΕΚΕΠΕ που τους καλεί εντός 14 ημερών να συλλέξουν:
α) Ε9 του 2020 του εκμισθωτή και
β) Τίτλους κτηματολογίου (προσωρινούς ή οριστικούς) εφόσον υπάρχουν ή συμβολαιογραφικές πράξεις αγοράς, ή αποδοχής δωρεάς, ή αποδοχής κληρονομιάς, ή γονικής παροχής και τα πιστοποιητικά μεταγραφής τους ή δικαστικές αποφάσεις και τα πιστοποιητικά μεταγραφής τους ή παραχωρητήρια και τα πιστοποιητικά μεταγραφής τους ή διοικητικές πράξεις (Απόφαση Νομάρχη / Περιφερειάρχη, Υπουργική Απόφαση) και τα πιστοποιητικά μεταγραφής / ΦΕΚ δημοσίευσης
Η απάντηση που έλαβε αγρότης από τον φοροτεχνικό εκμισθωτή με τον οποίο συνεργάζεται όταν ζήτηση Ε9 ήταν: «πέρα από το ΑΤΑΚ που αξιοποιείται και σε άλλες περιπτώσεις, δεν γίνεται να κοινοποιηθεί το Ε9, καθώς περιλαμβάνει προσωπικά δεδομένα». Όποτε οι ιδιοκτήτες των τεμαχίων δεν είναι αρνητικοί στην συνεργασία με τους αγρότες, η αδυναμία συνεργασίας εξαιτίας της πανδημίας ή της απουσίας στο εξωτερικό των ιδιοκτητών βάζει τέλος στο κυνήγι δικαιολογητικών που αιφνιδίασε τους παραγωγούς.
Η υπόθεση είναι παρόμοια με εκείνη των 2.000 αγροτών από τις Σέρρες, όπου ήρθαν αντιμέτωποι με την υπόθεση των ελέγχων για τις δηλώσεις του 2019 και έχασαν τις συνδεδεμένες του 2019, πήραν μόνο το 70% του τσεκ του 2020 και τώρα κινδυνεύουν να χάσουν τα δικαιώματά τους όσο βρέθηκαν να χρωστούν στον ΟΠΕΚΕΠΕ χιλιάδες ευρώ, αφού όποτε μηδενίζονται αγροτεμάχια που υπερβαίνουν το 30% της δήλωσης, βγαίνει άκυρη όλη η δήλωση.
Οι αγρότες αυτοί είναι πεπεισμένοι ότι αν αντίστοιχοι έλεγχοι γίνονταν σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, τότε το 60% των δηλώσεων θα έβγαιναν άκυρες, αφού οι περισσότεροι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων δεν έχουν τακτοποιήσει τις περιουσίες τους, για τις οποίες ωστόσο εξακολουθούν να λαμβάνουν ενοίκια από παραγωγούς. Μάλιστα ο αγροτοσυνδικαλιστής Στέργιος Λίτος λέει πως οι αγρότες από τις Σέρρες θα διεκδικήσουν στον εισαγγελέα ώστε οι έλεγχοι από δειγματοληπτικοί να γίνουν καθολικοί. Ο Λάμπης Κουμπρίδης θεωρεί ότι αντί η υπόθεση να «χτυπά» στον παραγωγό, η Πολιτεία θα έπρεπε να βρει τρόπο ώστε να υποχρεώσει τους εκμισθωτές να τακτοποιήσουν τα περιουσιακά τους. «Αγρότες είμαστε, γη να σπείρουμε θέλουμε, ο ενοικιαστής οφείλει να έχει σωστά τα χαρτιά του» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Εγκύκλιος θα τερματίσει τη συλλογή στοιχείων ιδιοκτητών γης από αγρότες
Τέλος στην αναστάτωση που έχει προκληθεί στον αγροτικό κόσμο εξαιτίας της απαίτησης του ΟΠΕΚΕΠΕ να συγκεντρώσουν οι ίδιοι οι αγρότες, τα περιουσιακά στοιχεία των ιδιοκτητών των εκτάσεων που νοικιάζουν, θα επιχειρήσει να βάλει επερχόμενη τροποποιητική εγκύκλιος του κανονισμού του οργανισμού.
Το διάστημα αυτό, διοικητικοί έλεγχοι υποχρεώνουν αγρότες να προσκομίζουν συμπληρωματικά δικαιολογητκά για τις μη ιδιόκτητες εκτάσεις που καλλιεργούν όπως το Ε9 του ιδιοκτήτη, ενώ ορισμένα από αυτά (ΑΦΜ κλπ) είναι ήδη αναρτημένα στα ηλεκτρονικά συμβόλαια και βρίσκονται στη διάθεση των υπηρεσιών οποιαδήποτε στιγμή.
Ο πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ Φάνης Παππάς, σε συνάντηση που είχε με τον Βουλευτή Λάρισας, Χρήστο Κέλλα, την Τετάρτη 20 Ιανουαρίου, αφού αναγνώρισε το δίκαιο αίτημα του αγροτικού κόσμου, δεσμεύτηκε ότι με εγκύκλιο, που θα εκδοθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες θα δοθεί λύση στο πρόβλημα, καθώς δεν θα είναι απαραίτητο οι αγρότες να συγκεντρώνουν οι ίδιοι τα περιουσιακά στοιχεία των ιδιοκτητών, παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. καταγγελία).
